Anne Karnında Gelişim Geriliği: Sebepleri, Riskleri Ve Tedavisi

Hamilelikte gelişim geriliği ile ilgili tüm merak edilenleri sizler için derledik.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Gebelikte gelişim geriliği, anne karnındaki bebeğin gebelik haftasına göre küçük olmasıdır. Rahim içi gelişme geriliği olarak da bilinen bu durum, halk arasında genellikle bebeğin geriden gelmesi olarak adlandırılır.

Gebelikte büyüme geriliğinin simetrik ve asimetrik olmak üzere 2 türü bulunur. Simetrik büyüme geriliği olan bebekler orantılı bir vücuda sahiptir ancak gebelik haftasına göre küçüktüler. Asimetrik büyüme geriliği ise bebeğin kafasının normal boyutlarda olmasına rağmen vücudunun küçük olmasını ifade eder.

Gebelikte gelişim geriliğinin anne ve bebeğe bağlı birçok nedeni bulunmaktadır. Yetersiz beslenme, madde bağımlılığı, çeşitli enfeksiyonlar, kronik hastalıklar, kromozom anomalileri, plasentadaki problemler ve daha birçok şey hamilelikte gelişim geriliğine neden olabilmektedir.

Sizler için hazırladığımız bu yazıda, gebelikte gelişim geriliği belirtileri, nedenleri ve tedavisi ile ilgili tüm merak edilenleri derledik. Hazırsanız hemen başlayalım.

Gebelikte Gelişim Geriliği Belirtileri Nelerdir?

Gebelikte gelişim geriliği genellikle dışarıdan anlaşılacak herhangi bir belirtiye neden olmaz. Çoğu anne adayı, ultrason muayenesinde kendisine söylenene kadar bu durumun farkında değildir. Bununla birlikte, bebeğinde gelişme geriliği olan anne adaylarının fundal yükselik ölçümü normalin altında kalabilir.

Gebelikte Gelişim Geriliği Neden Olur?

Gebelikte gelişim geriliği anneye, bebeğe veya rahim içi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Anneye Bağlı Faktörler

Annenin çeşitli sağlık sorunları ve yaşam tarzı alışkanlıkları bebekte gelişim geriliğine neden olabilir. Bunlar:

• Diyabet, kalp hastalıkları, solunum hastalıkları veya kronik böbrek rahatsızlıkları,
• Yüksek kan basıncı,
• Anemi,
• Çeşitli enfeksiyonlar,
• Alkol, sigara veya diğer zararlı maddelerin kullanımı.

Bebeğe Bağlı Faktörler

Bebeğe bağlı gelişim geriliğinin olası nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Enfeksiyonlar,
• Çoğul gebelik,
• Doğum kusurları,
• Kromozom anomalileri.

Rahim İçi Faktörler

Bazı rahim içi faktörler de anne karnında gelişim geriliğine neden olabilir:

• Rahimdeki kan akışının azalması,
• Plasentanın kan akışının azalması,
• Plasenta previa gibi diğer plasental sorunlar,
• Fetüsün etrafındaki dokularda enfeksiyon.
  
  

Hamilelikte Gelişim Geriliği Teşhisi Nasıl Konur?

Hamilelikte gelişim geriliği standart bir ultrason muayenesinde tespit edilebilir. Eğer gebelik yeniyse bebeğin küçük olması genellikle endişe nedeni değildir. Zira çoğu kadın son adet tarihini yanlış hatırladığı için fetüs normal boyutta olsa da hesaplama yanlış olduğu için bebek yetersiz gelişim gösteriyor gibi görünebilir. Böylesi bir durumda bebeğin büyümesini daha sık incelemek gerekir. Eğer bebek düzenli bir şekilde büyüyorsa panik yapmamak gerekir. Ancak bebeğin gelişimi çok yavaşsa doktor gebelikte gelişme geriliği teşhisi koyabilir. Emin olmak ve nedenini saptamak için de amniyosentez yapılmasını önerebilir.

Gebelikte Gelişim Geriliği Tedavisi

Gebelikte gelişim geriliği tedavisi sebebe yönelik planlanır. Öncelikle annenin zararlı alışkanlıkları varsa bunları kesinlikle bırakması gerekir. Bununla birlikte beslenmesine çok dikkat etmesi, gerekirse diyetisyen eşliğinde beslenmesi önerilir. Ayrıca kronik rahatsızlar sıkı bir şekilde takip edilmeli ve olabildiğince kontrol altında tutulmaya çalışılmalıdır. Eğer bebeğin büyümesi tamamen durduysa veya ciddi tıbbi sorunları varsa erken doğum gerekebilir.

Hamilelikte Gelişim Geriliğinin Riskleri Nelerdir?

Hamilelikte hafif gelişim geriliği genellikle uzun vadeli sorunlara neden olmaz. Bu bebekler en fazla 2 yaşına kadar gelişim açısından yaşıtlarını yakalar. Ancak ağır gelişim geriliği olan bebekler çeşitli riskler ile karşı karşıyadır. Bunlar:

• Erken doğum,
• Düşük doğum ağırlığı,
• Bebeğin vajinal doğum stresiyle baş edememesi,
• Mekonyum aspirasyonu ve solunum problemleri,
• Düşük kan şekeri,
• Enfeksiyonlara karşı dirençsizlik,
• Vücut ısısını kontrol edememe,
• Yüksek kırmızı kan hücresi seviyesi,
• Öğrenme güçlüğü,
• Sosyal gelişim ve motor becerilerinin gecikmesi.
• Ölü doğum.

Gebelikte Gelişim Geriliği Önlenebilir mi?

Gebelikte gelişim geriliğini önlemenin kesin bir yolu yoktur. Sağlıklı olan anne adaylarının bebeklerinde de büyüme geriliği görülebilir. Ancak bu riski azaltmak ve sağlıklı bir hamilelik süreci olasılığını artırmak için aşağıdakilere dikkat edilebilir:

• Muayenelerinizi kesinlikle aksatmayın. Potansiyel sorunları erkenden teşhis etmek tedavi olasılığını artırır.
• Bebeğinizin hareketlerini takip edin. Sık hareket etmeyen veya bir anda değişen hareket sıklığı bir sorunun habercisi olabilir.
• Doktorunuza danışmadan hiçbir ilacı kullanmayın. Bazı ilaçlar anne karnındaki bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebilir.
• Sağlıklı ve organik beslenmeye dikkat edin. Taze meyve ve sebzeleri gün içinde tüketmeye özen gösterin.
• Doktorunuzun önerdiği vitamin ve takviyeleri düzenli olarak alın.
• Alkol, uyuşturucu veya sigara gibi zararlı maddelerden kesinlikle uzak durun.
• Kendinizi fazla zorlamayın ve dinlenmeye vakit ayırın. Geceleri ortalama 8 saat uyumaya dikkat edin.
  
  

Kaynak 1,2