Kolostrum Nedir?

• 31 Temmuz 2025 03:36 yayımlanmıştır.
• tarafından yazılmıştır.

Kolostrum Nedir?

Emzirme döneminde üretilen sütten içerik olarak farklı olan Kolostrum nedir?  Diğer bir ifadeyle ağız sütü olarak da bilinen kolostrum, kan ve enfeksiyon barındırmaz. Genellikle doğumdan hemen sonra daha çok ilk 6 saatte annenin meme dokusu (süt bezleri) tarafından üretilen yoğun sarı renkte kremamsı bir likit olarak tanımlanır. Rengi, koyu sarıdan kahverengiye kadar değişebilir. Çoğunlukla doğumdan hemen sonraki ilk 3 günde gelen ve süt bezleri tarafından üretilen ilk süt kolostrum ile ilgili yapılan araştırmalar, kana çok yakın bir yapıda olduğunu ve kan ile normal süt arasında bir geçiş maddesi olarak görev yaptığını ve  göstermiştir. Bileşiminde bağışıklık kazandıran immünoglobulin ve yüksek oranda protein içerir. Antikorlar, mineral ve vitaminler açısından zengin ve besleyici özellikleri yüksek bir besin olan ağız sütün aynı zamanda bebeğin ilk besinidir. Yenidoğan bebeğin ilk besini kolostrum olması, onu ileride birçok mide ve bağırsak hastalığına karşı korunmasını sağlayacaktır.

Kolostrum Sütünün Önemi

Kolostrumun içeriğinde yeni doğmuş bir bebekte henüz yapılamayan antikor niteliğinde maddeler bulunur. Bu maddeler annenin meme bezinden salınır ve bebeğin ince bağırsaklarından tamamen emilerek bebeğin antikor yapma özelliği gelişene kadar onu mikroplara karşı korur.

Gebelik Sürecinde de Gelebilir

Doğum yapan annenin memesinden gelen ilk süt olan sarı-sulu sıvı olan kolostrum, bazı anne adaylarında gebelik döneminde de gelebilmektedir. Hamilelik sürecinin 16. haftası itibarıyla süt salgılanmaya başlamasıyla meme ucundan açık sarı renkte ve az bir miktarda gelen sıvıdır. Uzmanlar tarafından söz konusu dönemde salgılanan bu sıvı normal olarak görülür. Doğumdan sonra ilk gelen kolostrum adı verilen bu sıvının, ilk geldiği zamanlarda yoğun bir kıvamlı olurken zamanla daha sulu ve daha açık renkli bir hal almaya başlar.  

Anne Sütünün Çok Önemli Bir Parçasıdır

Kolostrum aynı zamanda anne sütünün çok önemli bir parçasıdır; yeni doğan bebeklere büyüme ve koruyucu faktörler sunmanın yanında bağışıklık sistemini oluşturur. Bu da annenin ulaştığı ve bebeğe geçirilen etkisiz sindirim sistemi enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. Bağışıklığın kaynağı olan ağız sütünün (kolostrum) aynı zamanda sekretuvar IgA’nın majör kaynağı olmasından dolayı, sindirim sistemiyle ilgili (gastrointestinal) enfeksiyonlara karşı koruyucu etkisi bulunur. Yapılan araştırmalarla bebeğin kolostromun alınmasının ileride üst solunum yolu ve barsak hastalıklarına yakalanma oranının 7 kat daha azaldığı tespit edilmiştir.

Kolostrumun Bebeklere Faydaları

• Yenidoğan bebekler, oldukça küçük bir sindirim sistemine sahip olduklarından dolayı kolostrum besinleri düşük verir.
• Laksatif etkisinin oldukça yumuşak olması nedeniyle mekonium adı verilen bebeğin ilk kakasının kolay geçişli olmasını sağlar. Bu da doğum esnasında bebekte kan hacminin azalması sebebiyle büyük miktarlarda üretilen ölü kırmızı kan hücrelerinden oluşan bir atık olan fazla bilirubinin atılımını sağlar ve yenidoğan sarılığını önlemeye yardımcı olur.
• Ağız sütü akciğer, boğaz ve bebeğin bağırsak mukoza zarının korunmasına yardımcı olurken  ve bağışıklık sistemi elemanları (sekretuvar immünglobulin (IgA)) olarak isimlendirilen çok sayıda antikor içerir.
• Kolostrumda lökositlerin de çok sayıda bulunması nedeniyle yeni doğmuş bebeği zararlı bakteri ve virüslerden korumaya başlar.

Alerjiler ve Otoimmün Hastalıklar

Kolostrumdaki bulunan PRP, otoimmün hastalıklar (Bir canlının savunma sisteminin kendi vücut hücrelerine de saldırması ve kendi vücut hücreleri yok etmeye çalışmasına Otoimmün hastalık denir.) ve alerjilerle (beyni ve omuriliği tutan özbağışıklık hastalığı (MS), romatizmal hastalıklar, kelebek hastalığı, kasın zayıflığı ve hızlı yorgunluğu) bağlantılı, şişme, ağrı ve iltihaplanmayı azaltmakta ve ortadan kaldırmakta etkilidir. Bu etkiler, PRP’nin; beyaz kan hücreleri (lenfositler) ve T-hücrelerinin aşırı üretimini engellemesi yeteneği ile bağlantılıdır.

Bakteral ve Viral enfeksiyonlar

Son dönmelerde gerçekleştirilen pek çok klinik çalışma da kolostrumun HIV / AIDS hastalarında fırsatçı enfeksiyonların neden olduğu sindirim yolu iltihabını tersine çevirmede etkili olduğunu gözlemlenmiştir. Kolostrumun; mantar (antifungal), virüs hastalıkları (antiviral) ve antibakteriyel özellikleri, Candida albicans, E. coli, Rotavirüs ve Cryptosporidium gibi patojenleri yok etmek için olanak sağlar.   İlk Süt Ağız Sütünün Bebekler İçin Faydaları ile ilgili detaylar için tıklayın...