Bebekler Uykuda Neden Sıçrar Ve İrkilir?

• 31 Temmuz 2025 03:40 yayımlanmıştır.
• Melis tarafından yazılmıştır.

İlk kez anne baba olan çiftler, genellikle bebeklerinin her hareketini gözlemler ve dikkatlerini çeken en ufak bir detayın normal olup olmadığını araştırırlar. Bebeklerin uykuda irkilmesi ve sıçraması da araştırdıkları konuların başında geliyor. Peki, bebekler uykuda neden sıçrar? Bebekler, özellikle yaşamlarının ilk 1 yılında uykuda irkilip sıçrayabilirler. Eğer bu duruma eşlik eden başka bir belirti yoksa bebeklerin uykuda irkilmesi veya sıçraması gayet normaldir. Zira açlık, uyku rutininin henüz oluşmaması, gaz birikmesi gibi pek çok fizyolojik durum, bebeklerde uykuda irkilmeye neden olabilmektedir. Nadiren de vitamin eksiklikleri, üşütme veya epilepsi gibi hastalıklar bebeklerde uykuda sıçramaya sebep olabilir.

Gelin şimdi, bebeklerin uykuda irkilme nedenlerini daha detaylı inceleyelim.

Bebekler Uykuda Neden Sıçrar?

Bebeklerin uykuda sıçraması, ilk 1 yıl çok sık gözlemlenir. Bu durum, özellikle ilk kez anne baba olan ebeveynleri endişelendirse de çoğu zaman tehlikeli değildir. Hele ki bebeklerde uykuda irkilmeye eşlik eden başka bir belirti yoksa bu durum genellikle normal değerlendirilir. Çünkü açlık, gaz problemleri ve uyku sorunları, bebeklerin uykuda sıçramasına sebep olabilmektedir. Ayrıca bebeklerin sinir sisteminin henüz gelişmediği ilk aylarda, ilkel refleks olarak da bilinen moro refleksi, bebeklerin sık sık istemsizce sıçramalarına neden olmaktadır. Ancak uykuda irkilmeye eşlik eden öksürük ve ateş gibi belirtiler de varsa, vakit kaybetmeden bebeği takip eden doktora danışmak gerekir. Zira böylesi bir durum, bebeğin üşütmüş olabileceğinin bir sinyali olabilmektedir.

Bebeklerde Uykuda İrkilme Nedenleri

Bebeklerin uykuda sıçraması ve irkilmesinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

1. Açlık

Bebeklerde uykuya dalarken sıçramanın en önemli sebeplerinden biri açlıktır. Gün içinde yeterince anne sütü alamayan veya formül mama ile beslenemeyen bebekler, uykuya dalarken irkilip sıçrayabilirler. Bu sebeple bebeğin gün içinde yeteri kadar beslendiğinden emin olmak gerekir.

Bunu da Okuyun: Yenidoğan Bebekler Ne Sıklıkta Beslenmeli?

2. Uyku Problemleri

Uykusuzluk ve uyku rutininin oluşmaması da bebeklerin uykuda irkilmesinin bir diğer sebebidir. Eğer bebek uzun bir süredir uykusuzsa, uykuya dalarken sıçraması gayet normaldir.

Bunu da Okuyun: Bebeklerin Uyumasını Güçleştiren Durumlar!

3. Gaz Birikmesi

Bebeğin uykuda iç çekmesi veya irkilmesinin bir diğer önemli nedeni de gaz birikmesidir. Özellikle yenidoğan döneminde gaz problemleri ile çok sık karşılaşılır. Bunu önlemek ve bebeği rahatlatmak için beslenme sonrası gaz masajı yapmak faydalı olacaktır.

Bunu da Okuyun: Bebeklerde Kolik Belirtileri Nelerdir?

4. Vitamin Eksikliği

Bebeklerde uykuda irkilme vitamin eksikliğinden de kaynaklanıyor olabilir. Bu tespit edebilmek için bebeğe vitamin testi yapılabilir.

5. Hastalıklar

Fizyolojik ihtiyaçların dışında bebeklerin uykuda sıçramasının sebebi hastalıklar da olabilir. Özellikle ateş, öksürük, hırıltı, huzursuzluk gibi başka semptomlar da varsa mutlaka bebeğin takibini yapan doktora muayene olmak gerekir.

6. Epilepsi

Bebeklerde irkilme ve sıçrama, özellikle yaşamın ilk aylarında çok sık görülür ve genellikle ciddi bir problemin habercisi olmaz. Ancak nadiren de olsa epilepsi gibi hastalıklar, irkilmenin altında yatan sebep olabilir. Bu nedenle her ihtimale karşı, bebeğinizin sağlığı ile ilgili şüphelendiğiniz konuları bebeğinizin doktoruna danışmayı ihmâl etmeyin.

Bebeklerde İrkilme ve Sıçramanın En Önemli Nedeni Moro Refleksi

Moro refleksi, doğumdan birkaç gün sonra ortaya çıkan ve sıçrama şeklinde oluşan bir reflekstir. Toplumda ilkel refleks olarak da bilinir. Böyle adlandırılmasının sebebi, bu tür istemsiz hareketlerin bilinçsiz bir şekilde, içgüdüsel olarak yapılmasıdır. Bebeklik döneminde sinir sisteminin henüz yeteri kadar gelişmemesi, moro refleksinin en önemli sebebidir. Yani bu tarz sıçrama ve irkilme hareketleri, bebeklerin bilinçsiz bir şekilde dış dünyaya verdikleri bir çeşit tepkidir.

Sağlıklı her bebekte olan moro refleksi, bebeklerin nörolojik gelişimini takip etmek için de oldukça önemlidir. Bu reflekste bebekler, gürültü veya flaş ışığı gibi bir uyarana karşı kollarını aniden kaldırıp indirebilir, irkilip sıçrayabilir ve ağlayabilirler. Bebeklerin sinir sisteminin gelişmesiyle birlikte moro refleksinin de zamanla ortadan kalkması beklenir. Doğumdan birkaç gün sonra ortaya çıkan moro refleksinin 6. ayda, en geç ise 1. yaşta geçmesi beklenen bir tablodur. Ancak nörolojik hastalığı olan kişiler, yetişkinlik döneminde de moro refleksi sergileyebilirler.

Bebeklerde Sıçrama ve İrkilme Refleksi Ne Zaman Geçer?

Bebeklerde uyurken sıçrama veya irkilme refleksinin ortalama 6. ayda geçmesi beklenir. Zira bu aylarda bebeğin sinir sistemi gelişmeye başlar. Ayrıca bebeğin beslenme gibi fiziksel ihtiyaçlarının da karşılanmış olması, uyurken irkilme gibi reflekslerinin azalmasına yardımcı olur. En geç ise 1. yaşta bebeğin irkilme reflekslerinin geçmesi beklenir.

Bebeklerde sıçrama ve irkilme refleksinin olması genellikle tehlikeli bir duruma işaret etmez. Asıl bu reflekslerin ilk 6 ay olmaması bir problemin habercisi olabilmektedir. Çünkü bebeğin refleks hareketlerinin hiç olmaması, santral sinir sisteminde bir problem olabileceğinin sinyali olabilir. Böylesi durumlarda mutlaka bebeği takip eden hekime muayene olunmalıdır.

Bebeklerde İrkilme ve Sıçrama Ne Zaman Tehlikelidir?

Bebeklerin uykuda sıçraması, titremesi, irkilmesi gibi durumların gayet normal olduğunu yukarıda belirttik. Ancak bu refleksler, bebek 1 yaşına gelmesine rağmen hala geçmediyse, mutlaka muayene olunmalıdır. Ayrıca reflekslere öksürük, ateş vb. hastalık semptomları da ekleniyorsa, yine muayene olmak faydalı olacaktır.

Çok nadir karşılaşılsa da bebeklerde epilepsi de titremelere neden olabilmektedir. Özellikle gözlerin sabit bir yere kitlenmesi, ağızdan köpük gelmesi, ciddi kasılmalar, çenenin kilitlenmesi ve bilinç kaybı gibi durumlarda vakit kaybetmeden hastaneye başvurmak gerekir.