Üçlü Tarama Testi Nedir, Ne Zaman Yapılır?

Üçlü tarama testi ya da triple test olarak da bilinen 3’lü test; anne karnındaki bebeklerin trizomi 21 (Down Sendromu), trizomi 18 (Edwards Sendromu) ve nöral tüp defektleri olasılığını hesaplamak için faydalanılan bir testtir.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Üçlü Tarama Testi Nedir, Ne Zaman Yapılır?

Üçlü tarama testi ya da triple test olarak da bilinen 3’lü test; anne karnındaki bebeklerin trizomi 21 (down sendromu), trizomi 18 (edwards sendromu) ve nöral tüp defektleri olasılığını hesaplamak için faydalanılan bir testtir. Genellikle ikili tarama testinde riski yüksek çıkan anne adaylarına tavsiye edilmektedir. Bir çeşit kan testi olan üçlü tarama testi için anne adayından kan örneği alınması yeterlidir. Dolayısıyla testi yaptırmak acılı ve uzun süren bir işlem değildir. Üçlü tarama testi sonucu riskli çıkan anne adaylarına ise kesin tanı için amniyosentez işlemi yapılmaktadır. 

Hazırladığımız makalede, hamilelikte üçlü tarama testi nedir, ne zaman yapılır, üçlü tarama testi fiyatı nedir gibi merak ettiğiniz tüm sorulara cevap bulabilirsiniz.

Üçlü Tarama Testi Nedir?

Triple test olarak da bilinen üçlü tarama testi; trizomi 18, trizomi 21 ve nöral tüp defektlerinin bebeğinizde görülme olasılığını hesaplayan bir testtir. Üçlü test sayesinde, doğacak olan bebeğinizde görülme ihtimali olan bazı hastalıkların olasılıkları hesaplanmaya çalışılır. Bu sebeple, hamilelik esnasında bazı önlemlerin alınabilmesi için faydalıdır. Ancak test sonucunun nihai sonuçlar olmadığı bilinmelidir. Risk yüksek çıkarsa amniyosentez işlemi ile kesin tanı konur.

Üçlü Tarama Testi ile Tespit Edilebilen Bazı Hastalıklar

Trizomi 21 (Down Sendromu)

Daha önce mongolizm olarak adlandırılan down sendromu, kromozom diziliminde 21. sırada yer alan ve aslında 2 adet kromozom olması gerekirken 3 adet kromozomun olması nedeniyle oluşan yapısal bir bozukluktur. Trizomi 21 olarak da bildiğimiz down sendromu,zeka geriliğine ve fiziksel özelliklerde bir takım farklılığa neden olmaktadır. Günümüzde tedavisi bulunmamaktadır.

Trizomi 18

Edwards Sendromu olarak da bilinir. 18. kromozomun iki yerine 3 adet olması nedeniyle oluşan kalıtsal bir hastalıktır. Bu sendromla doğan bebeklerin yaşama şansı çok düşüktür. Ya anne karnında ya da doğduktan kısa bir süre sonra hayata veda ederler. Down sendromuna göre görülme sıklığı çok daha nadirdir.

Nöral Tüp Defektleri

Nöral tüp defektleri, beyin ve omuriliği oluşturan nöral tüpün kapanması esnasında meydana gelen bir takım sorunlar nedeniyle ortaya çıkan hastalıklardır. Bunlar arasında en sık karşılaşılanları anensefali ve spina bifidadır.

4 boyutlu ultrason hakkında tüm merak ettikleriniz!

Üçlü Tarama Testini Kimler Yaptırmalıdır?

İki tarama testinde riski yüksek çıkan her kadın üçlü tarama testi yaptırabilir. Buna ek olarak;

• Aile öyküsünde doğumsal kusurları olanlar,
• 35 yaş üstü gebe kalanlar,
• Hamileliğinde kullanmaması gereken ilacı kullananlar,
• Hamileliğinde virüs kaynaklı enfeksiyon geçirenler,
• Diyabet hastası olanlar ve
• Çok yüksek radyasyona maruz kalan anne adayları üçlü test yaptırmalıdır.

Üçlü Tarama Testi Ne Zaman Yapılır?

Anne adaylarının merak ettiği bir diğer konu da ’Üçlü tarama testi ne zaman yapılır?’ sorusudur. Üçlü tarama testi genellikle gebeliğin 16 – 18. haftaları arasında yapılır. Özel durumlarda en geç 20. haftaya kadar yapılabilmektedir. Gebeliğin 11 – 14. haftaları arasında yapılan ikili tarama testinin yüksek riskli çıkması sonucu yapılır. Ancak günümüzde dörtlü testin çıkmasıyla birlikte üçlü tarama testine daha az başvurulmaktadır.

Üçlü tarama testinin yaptırılması zorunlu değildir. Eğer diğer testlerde risk yüksek çıkarsa anne adayı bilgilendirilir ve ileri testlerin yapılmasının faydalı olacağı anlatılır. Ama son karar elbette anne adayınındır.

Doğumsal kusurlar hakkında bunları biliyor musunuz?

Üçlü Tarama Testi Nasıl Yapılır?

Üçlü tarama testi yapılmadan önce gebeliğin 11 – 14. haftalarında ikili tarama testi yapılır. Eğer ikili tarama testinde risk yüksek çıkarsa, o zaman üçlü tarama testi yapılır. Çünkü Down sendromu ve Edwards sendromu gibi genetik bozukluklarda ikili testten gözden kaçabilen durumlar olabilmektedir. Dolayısıyla üçlü test sayesinde risk ihtimali netlik kazanır. Ancak nihai sonuçlar vermediğini tekrar belirtmek gerekir.

Üçlü tarama testi incelemesine öncelikle ultrason ile başlanır. Ultrason incelemesinden sonra anne adayından bir miktar kan alınır. Kan verme öncesi aç veya tok olma şartı bulunmuyor. Önemli olan, ultrason ile kan alma işleminin aynı gün olmasıdır. Alınan kan örneğinde Beta HCG, AFP ve estriol gibi maddeler incelenir. Anne adayının yaşı, sigara içme durumu, kilosu gibi kişisel bilgileri de bilgisayar ortamına aktarılıp değerlendirmeye alınır ve test sonuçları en geç 2 - 3 gün içinde bildirilir.

Üçlü Tarama Testi Normal Değerleri

3’lü testlerde incelenen kan değerlerinin ölçümü, her bir hastalık için farklılık gösterir.

Edwards Sendromu için; eşik değer 1/100’dir. Bu değer ve üzeri için test sonucu pozitif olarak yorumlanır.

Down Sendromu için; eşik değer 1/250’dir. Bu değer ve üzeri için test sonucu pozitif olarak yorumlanır.

Nöral Tüp Defekti için; AFB değeri normal değerin iki katından fazla çıkar. Bu durumda test sonucu pozitif olarak yorumlanır.

Üçlü Tarama Testi Sonuçları Güvenilir mi?

Üçlü tarama testi sonuçlarınızı doktorunuz değerlendirip sizi bilgilendirecektir. Ancak unutulmamalıdır ki, üçlü tarama testi sonucu size kesin bilgi vermez. Yalnızca yukarıda belirttiğimiz hastalıkların bebeğinizde görülme olasılığının tespiti için risk taraması yapar. Kısacası, üçlü test sonucu pozitif çıkan anne adayına, bu hastalık bebekte %100 mevcut denilemez. Mesela; trizomi 21 riski yüksek çıkan bir bebek gayet sağlıklı doğabileceği gibi, herhangi risk saptanmamış bebeklerde trizomi 21 görülebilir.

Üçlü test sonucunu en çok yanıltan durumlar ise annenin yaşı, gebelik haftası, son adet tarihi ve kilosu gibi kişisel bilgilerini yanlış girmektir. Testin güvenilirliğini arttırmak için bu bilgilerin doğru girildiğinden emin olmalısınız.

Üçlü tarama testi sonucu riskli anne adaylarına genellikle amniyosentez işlemi uygulanır. Amniyosentez; bebeğin içinde bulunduğu amniyon sıvısından bir miktar örnek alıp laboratuvarda incelenmesidir. Genellikle ikili, üçlü, dörtlü testlerin ardından son tanı konması için başvurulur.

Üçlü Tarama Testi Fiyatı

Üçlü tarama testi fiyatları, testi yapan hastaneye göre değişmekle birlikte ortalama 250 - 500 TL arasıdır.

Gebeliğin birinci döneminde yapılan testler!