Bebeklerde Öksürük Nedenleri

Bebeklerde öksürük genellikle ciddi sorunlar oluşturmasa da bebekte hastalık belirtisi gösteren durumlarda doktor muayenesi ve ilaçla tedavi gerekebilmektedir.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Arzugrsy tarafından yazılmıştır.

Bebeklerde Öksürük

Bebeklerde öksürük, çocuk hastalıklarında en yaygın görülen belirtilerden birisidir.Anne babalar çoğu zaman bebeklerin şiddetli öksürmesinden fazlaca endişe duyarlar. Ancak öksürük, genelde ciddi bir sağlık sorunun belirtisi değildir. Öksürük, vücudun boğaz ve göğüs bölgesinde bulunan hava yollarını mukus (balgamlı) korumak ve temizlemek için vücudun vermiş olduğu sağlıklı ve doğal bir tepkidir. Ebeveynler tarafından doktordan sık sık yardım istenen bir belirtidir. Çoğu zaman doktora gidilmeden de evde basit yöntemlerle tedavi edilebilmektedir. Bebeklerde öksürük nedenleri olarak; mukus yutmak, alerjiler ve  tahriş edici maddeler, bahar nezlesi, bronşit gösterilir. Bebeklerde öksürük kuru ve balgamlı olabilirken, yenidoğan bebeklerde de çeşitli nedenlere bağlı olarak görülebilir.

Bebeklerde Öksürük Nedenleri

Vücudun hava yollarını mukus (balgam) ve diğer salgılardan koruma ve temizleme yolu olan öksürük, akciğer ve boğazda bulunan sinir uçlarının havanın solunum yolundan zorlanarak geçtiğini algılamasıyla oluşan anatomik tepkidir. Bebeklerde öksürük şu şekillerde ortaya çıkar;

 Mukus Yutmak (Balgam)

Bebekler genellikle farkında olmadan belli miktarda mukus yutarlar. Soğuk havalarda salgılanan çok fazla mukus salgısı bebeğin boğazının gerisinde birikir ve öksürüğe neden olur.     

 Alerji ve Tahriş Edici Maddeler

Öksürük bazı durumlarda alerjien ya da yiyecek veya küçük bir oyuncak parçası gibi yabancı bir maddeyi yutmadan kaynaklanabilir. Bazen de böcek spreyi ya da sigara gibi maddeleri  soluma sonucu oluşan geçici iritasyondan da kaynaklanabilmektedir. Bebeklerde Alerji Nedenleri ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın. 

Solunum Yolu Hastalıkları

Bebeklerde solunum yolu hastalıklarından kaynaklanan öksürük, genelde soğuk algınlığı, nezle, kuş palazı, zatürre gibi virüs kaynaklı da olabilir.

Bronşit

Bebeklerde öksürüğe neden olan bronşit, bazen hırıltılı solunuma neden olabilir.

Bahar Nezlesi

Öksürüğün nedenlerinden birisi olan bahar nezlesi havada bulunan kir zerrelerinden ve kedi gibi evcil hayvanların tüylerinden kaynaklanabilir.     

Yenidoğan Bebeklerde Öksürük

Yeni doğan bebeklerin bağışıklık sisteminin henüz tam olarak gelişmemesinden dolayı öksürük gibi benzer rahatsızlıklar sıkça görülmektedir. Yenidoğan bebeklerde öksürük solunum yolundaki yabancı maddeye tepki olarak ortaya çıkabileceği gibi üst solunum yollarında meydana gelen rahatsızlık nedeniyle de ortaya çıkabilmektedir. Bebeğin neden öksürdüğü doktor tarafından tespit edildikten sonra, gerekli tedavi yapılarak giderilmiş olur.

Öksürüğün Süresi

Uzun süren akut öksürük genelde bebeğin konforunu bozmaz çoğu zaman kendiliğinden geçer. Bu tür öksürüğü anneler bebeğe ılık su vererek ve odaya hafif buhar yaparak geçiştiribilir. Bu tür öksürük eğer 1 ayı geçmişse ve çok sık tekrarlıyorsa, nefes alıp verirken hırıltı, balgam ve ıslık sesi mevcutsa, bebekte öksürüğün yanı sıra ishal, kilo alamama ve beslenmeyle ilgili sorunlar  varsa doktora başvurulması gerekir.

Öksürükte Çıkan Ses Hastalığı İşaret Ediyor

Bebekte görülen enfesksiyonun yeri öksürüğün sesini belirler. Bebeğin gırtlağındaki veya soluk borusundaki bir rahatsızlık öksürüğün sesini belirlerken, kuş palazı hastalığının neden olduğu öksürük, bir köpeğin veya fokun bağırışına benzer. Soluk borusu ya da bronşlara gibi daha büyük hava yolu hastalıklarında sabahları derin ve rahatsız edici öksürük sesi duyurulur. Bebeğin üşütmesi sonucu oluşan öksürükte ise, semptomların geçmesinden sonra kulu ve kuru öksürük ortaya çıkar. Kuru öksürük genelde, soğuk algınlığı, alerji ve gribe bağlı olarak görülebilirken, ıslak öksürük ise, salgılar sonucu meydana gelir. Bu durum bakteriyel bir enfeksiyonu işaret eder.   Bebeklerde Öksürüğün ve Hırıltının Nedenleriyle ilgili detaylı bilgi için tıklayın  

Doktora Ne Zaman Başvurulmalı

  Bebeğinizde aşağıdaki belirtileri ve durumları görürseniz hemen doktora gitmeniz tavsiye edilir.

• Bebeğiniz 3 aydan küçükse, ateşi 38.3 dereceden fazlaysa, soluk alması normalden hızlı ve daha zorlu ise ya da beslenmesi zayıfsa,
• Öksürük bebeğinizin nefes almasını zorlaştırıyorsa,
• Bebeğiniz dakikada 40-50 hızlı bir şekilde nefes alıp veriyorsa ve üst giysilerini çıkardığınızda nefes alıp verirken göğüs bölgesinde zorlanma gördüğünüzde,
• Bebeğiniz 3 aylık ya da daha büyükse, 48 saatten fazla süren 38.3 derece üzerinde ateşi varsa acilen doktora gidin.
• Bebeğiniz her zamanki gibi neşeli değil, hasta görünüyorsa ve sıvı tüketirken zorlanıyorsa (iştahı azalmışsa ama yine de az miktarda yiyebiliyorsa ve sıvı tüketiyorsa endişe verici bir durum yoktur.)
• Bebeğiniz öksürdüğünde zorlanma varsa ve dudaklarında morarma varsa,
• Öksürükler yorucu, sürekli ve hırıltılı ses çıkmasına neden oluyorsa
• Bebeğiniz bir şeyler yedikten ya da bir obje yuttuktan sonra ortaya çıkıyorsa
• Aniden geldiyse ve yüksek ateş varsa

Öksürük Tedavisinde Doğal Çözümler

• Bebeğinizde öksürük yeni başladıysa, tedavi için ilk olarak doğal ve bitkisel çözümlerden faydalanabilirsiniz.
• Öksürüğe balgam eşlik ediyorsa, öksürük şurubu kullanmanız tavsiye edilmez. Çünkü balgamlı öksürüklerde asıl yapılması gereken, öksürüğü kesmek değil, balgamın sökülüp dışarı atılmasını sağlamaktır. Bunun için bebeğinizi dizinize yüzükoyun yatırın ve hafif hafif sırtına vurarak balgamın çıkmasına yardımcı olun.
• Geceleri bebeğin yastığının altına destek koyarak başının yukarıda olmasını sağlayın. Bu şekilde burun salgısının bebeğinizin -boğazından akarak genzini  tahriş etmesini önlemiş olursunuz.
• Bebeğiniz yenidoğan değilse, yüzünkoyun ve yahut yan yatması geniz ve soluk borusu tahrişlerinin önlenmesinde etkili olacaktır.
• Bebeğinizin odasını nemli tutun, özel buhar makinelerinden koyabilirsiniz ya da tehlike arz etmeyecek bir köşeye bir çaydanlık kaynamış su yerleştirerek odada buhar olmasını sağlayabilirsiniz.

  Bebeklerde soğuk algınlığı ve gripte yapılması tavsiye edilenler ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.     

Bebeğinize Ne İyi Gelir

• Bebeğinizi uyutmadan önce boğazının yumuşaması için ılık bir içecek verin.
• Süt, salgı artışı sağlayacağından 6 aydan büyük bebeklere süt vermeyin. Bebeğiniz  1.5 yaşın üzerindeyse birkaç damla ılık suya bal ve limon karıştırılmış suyu bebeğinize içirebilirsiniz.