Bebeklerde Kabızlık: Neden Olur, Ne İyi Gelir?

• 31 Temmuz 2025 03:40 yayımlanmıştır.
• Melis tarafından yazılmıştır.

Bebeklerde kabızlık, birçok nedene bağlı olarak gelişebilir. Ama kabızlık şikâyetleri en çok ek gıdaya geçiş döneminde artar. Zira artık bebek, sindirilmesi daha zor yiyeceklerle beslenmeye başlamıştır. Ancak bebeğin kaka yaparken zorlanması, akla hemen kabızlığı getirmemelidir. Çünkü her bebeğin kaka yapma sıklığı değişiklik gösterebilir. Önemli olan, aşağıda bahsettiğimiz bebeklerde kabızlık belirtilerinin de dışkılama zorluğuna eşlik ediyor olup olmamasıdır. Sizler için hazırladığımız bu yazıda, önce bebekler neden kabız olur sorusunu yanıtlayacağız, ardından bebeklerde kabızlık nasıl giderilir ve kabızlığa ne iyi gelir sorularının cevabını bulacağız. 

Bebeklerde Kabızlık Neden Olur?

Bebeklerde kabızlık nedeni bebeğin yaşına ve beslenme şekline göre değişiklik gösterebilir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde kabızlık ile karşılaşılması çok sık rastlanılan bir durum değildir. Çünkü anne sütünün içeriği, bebeğin sindirim sistemini zorlayacak bir yapıda değildir. Fakat 6. aydan sonra ek gıdaya geçilmesiyle birlikte bebeklerde kabızlık şikâyetleri artış gösterebilir. Özellikle inek sütü, alerjinin yanında kabızlığa da neden olabileceği için bebeklere 1 yaşından önce içirilmemesi gerekmektedir. Aynı şekilde pirinç, suyu emerek dışkının sertleşmesine neden olduğundan, ek gıdaya yeni başlanılan dönemde pirinç yönünden zengin gıdalara çok sık yer vermemek gerekir. Eğer bebek lif açısından zengin beslenmiyorsa veya sıvı alımı yetersiz ise bu durumlar da bebeklerde kabızlığı tetikleyebilir. Mama ile beslenen bebeklerde kabızlık sorunu ise genellikle mamanın konsantrasyonunun değiştirilmesi ve belirtilen ölçekten daha fazla mama konması sonucu oluşur.

Beslenmeyle ilgili tüm bu sebepler dışında bebeğin sindirim sistemini olumsuz etkileyen kronik hastalıklara sahip olması, enfeksiyon hastalıkları, stres, makat çatlağı veya antibiyotik kullanımı gibi durumlarda bebeklerde kabızlık nedeni olabilmektedir.

Bebeklerde Kabızlık Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde kabızlık belirtileri arasında yalnızca dışkılamanın seyrekleşmesi bulunmamaktadır. Hatta dışkılama düzenindeki her değişim kabızlık olarak algılanmamalıdır. Zira her bebeğin kaka yapma sıklığı, bebeğin beslenmesinden yaşına kadar birçok faktöre göre değişiklik gösterebilir. Eğer dışkılamanın seyrekleşmesine aşağıdaki belirtiler de eşlik ediyorsa, o zaman akla kabızlık gelebilir.

Bebeklerde kabızlık belirtileri arasında şunlar yer almaktadır;

• Karın bölgesinde sertlik,
• Huzursuzluk, ağlama,
• Kuru, topaklanmış, sert kaka,
• Kile benzeyen dışkı yapısı,
• Kaka yapmadan önce artan hırçınlık.
• Her zaman görülmese de dışkıda kan olması.

Bebeklerde Kabızlık Nasıl Giderilir?

Bebeklerde kabızlığın giderilmesi için evde uygulanabilecek bazı yöntemler ve beslenme değişiklikleri genellikle faydalı olur. Ancak birkaç günden uzun süren kabızlıklarda mutlaka doktora danışılmalıdır. 

Peki, bebeklerde kabızlık nasıl geçer? Bebeklerde kabızlık nasıl giderilir sorunun yanıtı arayanlar için, bebeklerde kabızlığın giderilmesine yardımcı olacak yöntemler şu şekilde sıralanabilir;

1. Beslenme Değişiklikleri

Bebeklerde kabızlığın giderilmesi için öncelikle beslenme düzeni gözden geçirilmelidir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde kabızlık olması durumunda, bebeğin diyetindeki inek sütü veya diğer süt ürünlerinin miktarı azaltılabilir veya bir süreliğine tamamen kesilebilir. Formül mama ile beslenen bebeklerde kabızlık sorunu ile karşılaşılıyorsa, hekimin önereceği mamaya geçmek fayda sağlayabilir. Ek gıdaya geçen bebeklerde ise sindirime yardımcı olacak elma, armut, şeftali ve erik gibi lifli gıdalara ağırlık verilmesi, kabızlığın giderilmesine büyük ölçüde yardımcı olacaktır. Ayrıca bu dönemde bebeğin sıvı alımını artırmaya ve probiyotik içeren besinler yedirmeye dikkat edilmelidir.

Bunu da Okuyun: Ek Gıdaya Başlayan Bebekler İçin Tadım Listesi!

2. Masaj

Bebeklerde kabızlığa iyi gelen yöntemlerden biri de masajdır. Bebeğin mide bölgesine parmak ucuyla saat yönünde dairesel hareketler yapılabilir, bebeğin bacakları hafifçe karnına doğru itilebilir veya göğüs kafesinden başlayıp bağırsaklara doğru düşey hareketler yapılabilir.

3. Hareket

Hareket etmek, bağırsak hareketlerinin desteklenmesi için çok önemlidir. Özellikle emeklemeye veya yürümeye başlamayan bebeklere gün içinde egzersizler yaptırmak, sindirimin hızlanmasına yardımcı olur. Örneğin bebeğinizi sırt üstü yatırdıktan sonra bacaklarını karnına doğru hafifçe ittirebilirsiniz. Ya da bisiklet sürme hareketi yaptırarak bağırsak hareketlerini destekleyebilirsiniz.

4. Banyo

Bebeklerde kabızlık nasıl giderilir sorusuna verilebilecek en iyi yanıtlardan biri de ılık banyodur. Kabız olan bebeklere ılık banyo yaptırmak, karın kaslarının gevşemesine ve kabızlığın sebep olduğu ağrının hafiflemesine yardımcı olur. Böylece bebek rahatlar ve dışkılaması da desteklenir.

5. Sıvı Alımının Artırılması

Anne sütü ile beslenen bebekler tüm sıvı ihtiyacını anne sütünden karşılar. Bu sebeple ekstra olarak su içirmeye gerek yoktur. Ancak bebekte kabızlık geliştiyse, dışkının yumuşatılması için çok az miktarda su içirilebilir. Bu noktada, bebeğin mide kapasitesini dolduracak ve anne sütünü almasını engelleyecek kadar su içirmemeye dikkat edilmelidir.

Bebeklerde Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Bebeklerde kabızlık tedavisi için öncelikle altta yatan sebebi öğrenmek gerekir. Eğer bebeğin beslenmesine bağlı olarak gelişen bir kabızlık sorunu varsa, çeşitli beslenme değişiklikleri sayesinde kabızlık sorunu ortadan kaldırılabilir. Ancak aşağıdaki uygulamalara rağmen kabızlık geçmiyorsa, mutlaka bebeği takip eden doktora muayene olmak gerekir. Çünkü bazı durumlarda fitil, lavman, müshil gibi ilaçlardan faydalanılması gerekebilir veya kabızlığın altında başka bir hastalık yatıyor olabilir. Eğer bebeğin kabızlığı uzun süredir geçmiyorsa, dışkısında kan varsa, karın ağrısı belirtileri gözlemleniyorsa, kilo kaybı görülüyorsa, genel olarak huzursuzluk ve gerginlik hali söz konusuysa, aşağıdaki yöntemler denenmeden direkt muayeneye götürmek gerekir.

Bebeklerde kabızlığa iyi gelen yöntemler ise şu şekilde sıralanabilir;

• Sıvı alımına dikkat edilmelidir. 6 aydan küçük bebekler bol bol emzirilmeli, ek gıdaya başlayan bebeklere su ve taze meyve suyu takviyesi artırılmalıdır.
• Ek gıdaya başlayan bebeklere elma ve kuru erik püresi gibi lif açısından zengin besinler yedirilmelidir. Ayrıca yeşil yapraklı sebzeler ile birlikte kereviz ve pırasa gibi yiyecekler hazırlanabilir.
• Bebek formül mama ile besleniyorsa mama değişimi gerekebilir, bunun için de hekimin önerisi alınmalıdır.
• Bebeğin karnına yumuşak hareketlerle masaj yapmak, sindirim sistemini harekete geçirmeye yardımcı olacaktır.
• Emeklemeye başlamayan bebeklere günlük egzersizler yaptırmak, bebeklerde kabızlığın giderilmesi konusunda oldukça etkilidir. Bacaklarını hafifçe karnına doğru itmek veya bisiklet sürer gibi bacaklarını hareket ettirmek, bebeğin sindirimini hızlandırır.
• Bebeklerde kabızlığa iyi gelen uygulamalardan biri de ılık banyo yaptırmaktır. Bu sayede hem dışkılama kolaylaşır hem de kabızlığın sebep olduğu karın ağrısı hafifler.
• Anal bölgeden ölçüm yapmaya yarayan rektal termometreler de bebeklerde dışkılamayı tetikleyebilmektedir.
• Ayrıca hekimin önerisi doğrultusunda dışkılamayı kolaylaştırmak ve sert dışkının sebep olabileceği yaralanmaları önlemek adına bebeğin anal bölgesine gliserin veya fitil uygulaması yapılabilir.

Bebeklerde Kabızlığı Önlemek İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?

Özellikle ek gıdaya başlayan bebeklerde kabızlık ile çok sık karşılaşılır. Bunu önlemek adına annelerin kabızlığı tetikleyen faktörleri bilip ortadan kaldırması,  bebeklerde kabızlığı önlemek için yararlı olacaktır. Peki, bebeklerde kabızlığı önlemek için neler yapılabilir?

• Emzirmeyle ilgili herhangi bir sağlık problemi yok ise bebek 6. aya kadar anne sütü ile beslenmelidir. Çünkü anne sütü, bebeklerin kolayca sindirebileceği bir içeriğe sahiptir. 6.aydan önce doktor önermediği müddetçe kesinlikle katı gıdaya başlanılmamalıdır.
• Ek gıda döneminde ise sindirimi kolay, lifli besinler tercih edilmelidir.
• Bebeklerin yeteri kadar sıvı aldığından emin olunmalıdır.
• Her banyodan sonra kısa süreli de olsa bebeğe masaj yapılabilir. Özellikle emeklemeye başlamayan bebeklere kabızlık önleyici egzersizler yaptırmak oldukça faydalıdır.

Bunu da Okuyun: Bebekler İçin En İyi 7 Masaj Türü!