Doğum Sonrası Preeklampsi: Belirtileri, Nedenleri Ve Tedavisi

Preeklampsi gebeliğin son 20 haftasında, doğum sırasında veya doğumdan sonra ortaya çıkabilen ciddi bir hipertansif bozukluktur.

• 20 Kasım 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Doğum sonrası preeklampsi, doğumdan sonraki altı haftaya kadar ortaya çıkabilen ve hızlı müdahale gerektiren ciddi bir sağlık sorunudur. Bu nedenle preeklampsi belirtileri, risk faktörleri ve tedavi süreçleri konusunda bilgi sahibi olmak kadınlar için büyük önem taşır. Bu yazıda doğum sonrası preeklampsi, farklı bir ifadeyle doğumdan sonra tansiyon yüksekliği hakkında bilmeniz gereken her şeyi detaylıca bulabilirsiniz.

Doğum Sonrası Preeklampsi Nedir?

Halk arasında gebelik zehirlenmesi olarak bilinen preeklampsi, gebeliğin son 20 haftasında, doğum sırasında veya doğumdan sonra ortaya çıkabilen bir hipertansif bozukluktur. Yüksek tansiyon ve idrarda protein bulunması ile karakterize olan preeklampsi, genellikle hamileliğin son haftalarında ortaya çıkar ancak doğumdan sonraki ilk 48 saat içinde de gelişebilir. Hatta risk, doğum sonrası altı haftaya kadar sürebilmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre tüm gebeliklerin yaklaşık %5’ini etkileyen preeklampsi, hızlı ilerleyip ciddi komplikasyonlara yol açabileceği için dikkatle takip edilmelidir. Belirtileri fark eden kadınların gecikmeden sağlık uzmanına başvurması hayat kurtarıcı olabilir.

Doğumdan Sonra Preeklampsi Neden Oluşur?

Doğumdan sonra gelişen preeklampsinin kesin nedeni bilinmemektedir. Bazı kadınlarda gebelik sırasında yaşanan tansiyon dalgalanmaları doğumdan sonra tekrar kötüleşebilir. Ayrıca hamilelik boyunca fark edilmeyen preeklampsi, doğumdan sonra ilk kez teşhis edilebilir. Bilinmesi gereken en önemli nokta ise hamilelikte preeklampsi yaşamamış kadınlarda bile doğumdan sonra gelişebileceğidir.

Kimler Daha Yüksek Risk Altında?

Aşağıdaki faktörler, doğumdan sonra gebelik zehirlenmesi riskini artırabilir:

• 35 yaş ve üzeri olmak
• Önceki gebelikte hipertansif bozukluk
• Gebelik öncesi hipertansiyon
• Sezaryen doğum
• Obezite
• Doğumda fazla IV sıvı verilmesi
• Gebelik diyabeti

Doğum Sonrası Preeklampsi Belirtileri

Bazı kadınlarda hiçbir belirti görülmez, bu nedenle düzenli tansiyon takibi önemlidir. Belirti görüldüğünde ise çoğu zaman şu şikayetler ortaya çıkar:

• Şiddetli baş ağrısı (en sık belirti)
• Karnın üst kısmında, sağ kaburgaların altında ağrı
• Bulanık görme, ışığa hassasiyet, lekeler görme
• Nefes darlığı
• Mide bulantısı, kusma
• Eller, ayaklar ve yüzde belirgin şişlik
• Azalmış idrara çıkma
• İdrarda protein
• Tansiyon yüksekliği
• Nefes darlığı
• Nöbet geçirme

Doğum Sonrası Preeklampsinin Olası Komplikasyonları

Doğumdan sonra preeklampsi yaşayan pek çok kadın uygun tedavi ile tamamen iyileşir. Ancak tedavi edilmeyen durumlarda ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir:

• Eklampsi (nöbetler)
• İnme
• Akciğer ödemi
• HELLP sendromu
• Ölüm
• İlerleyen dönemlerde kronik hipertansiyon ve kalp hastalığı riskinde artış

Doğum Sonrası Preeklampsi Nasıl Teşhis Edilir?

Doğumdan sonra preeklampsiye işaret eden belirtiler geliştiğinde genellikle aşağıdaki testler yapılır:

• Kan basıncı ölçümü
• Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını gösteren kan testleri
• Trombosit sayımı
• İdrar tahlili (protein kontrolü)
• Gerekiyorsa 24 saatlik idrar testi

Doğum Sonrası Preeklampsi Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, annenin durumu stabilize edilene kadar hastanede yapılır. Doğumdan sonra preeklampsi tedavisi aşağıdaki adımları içerebilir:

1. Antihipertansif ilaçlar

Kan basıncını düşürmek için önce damar içi ilaçlar, ardından ağızdan alınan ilaçlar kullanılabilir.

2. Magnezyum sülfat

Nöbetleri önlemek için uygulanır. Genellikle doğum sonrası 24 saat boyunca kullanılır ancak bazı durumlarda daha uzun sürebilir.

3. Antikoagülan ilaçlar

Kan pıhtısı riskini azaltmak için verilebilir. Tedaviye iyi yanıt verildiğinde taburculuk gerçekleşir; ancak çoğu kadının bir süre daha tansiyon ilacı kullanması ve evde ölçüm yapması gerekir.

Sonuç olarak doğum sonrası yüksek tansiyon (preeklampsi), doğumdan sonra ortaya çıkan en ciddi komplikasyonlardan biridir. Ancak belirtilerin erken fark edilmesi, doğru tedavi ve yakın takiple bu durum kontrol altına alınabilir. Anne sağlığını tehdit edebilen bu tabloya karşı bilinçli olmak hem kendi iyiliğiniz hem de bebeğiniz için büyük önem taşımaktadır.

Bu içeriğimiz de ilginizi çekebilir:

Doğum Sonrası Ödem ve Şişlikler: Neden Olur, Ne Zaman Geçer?

Kaynak: 1