Prolaktin Kaç Olmalı? Prolaktin Yüksekliği Belirtileri ve Tedavisi

Prolaktin, beynin arka kısmındaki hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Kısaca PRL olarak da adlandırılan bu hormon, halk arasında süt hormonu olarak bilinir. Sağlıklı her kadın ve erkekte salgılanan prolaktin, olması gereken değerin üzerine çıktığında adet düzensizliği, kısırlık, vajinal kuruluk veya ereksiyon bozuklukları gibi çeşitli problemlere yol açar. Sizler için hazırladığımız bu yazıda, prolaktin yüksekliği belirtileri, tedavisi ve prolaktin değerleri ile ilgili merak edilenleri derledik, keyifli okumalar.

Prolaktin Hormonu Nedir?

Prolaktin, beynin arka kısmındaki hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Kısaca PRL olarak da adlandırılan bu hormon, halk arasında süt hormonu olarak bilinir. Bunun nedeni ise prolaktin hormonunun gebeliğin 2. ayından sonra anne adayının meme bezini olgunlaştırmaya başlaması ve göğüslerini süt üretimine hazırlamasıdır.

Prolaktin hormonu, kadınlarda 10 – 25 ng/ml değerleri arasındadır. Bu değerin hamilelik ve emzirme döneminde artması normal kabul edilir. Ancak hamilelik veya emzirme döneminde olunmamasına rağmen prolaktin değerinin yüksek çıkması adet düzensizliği, kısırlık, vajinal kuruluk, göğüslerden süt gelmesi ve cinsel istekte azalma gibi ciddi problemlere yol açabilir. Bu nedenle prolaktin yüksekliği teşhis edildiğinde vakit kaybetmeden tedaviye başlamak gerekir.

Prolaktin Kaç Olmalı?

Erkeklerde ve kadınlarda prolaktin kaç olmalı sorusu, özellikle bebek sahibi olmak isteyen ancak gebe kalamayan kadınların cevabını merak ettiği konuların başında geliyor. Peki, kadınlarda ve erkeklerde prolaktin değeri kaç olmalı? Prolaktin hormonu kadınlarda 10 – 25 ng/ml arası olmalıdır. Erkeklerde ise 5 – 10 ng/ml aralığında olması beklenir. Hamilelik ve emzirme dönemi dışında kadınlardaki prolaktin değerinin 30 üzerine çıkması prolaktin yüksekliği olarak kabul edilir.

Prolaktin Neden Yükselir?

Gebelik ve emzirme döneminde vücuttaki prolaktin seviyesinin yükselmesi normal kabul edilir. Ancak gebelik olmamasına rağmen prolaktin düzeyinin yüksek çıkması, bir takım sorunların habercisi olabilmektedir. Örneğin polikistik over sendromu, hipofiz bezindeki iyi huylu tümörler, karaciğer ve böbrek hastalıkları gebelik olmaksızın prolaktin değerinin yükselmesine neden olabilir. Bununla birlikte prolaktin hormonunun yükselmesine neden olabilen faktörler şu şekilde sıralanabilir;

• Dar iç çamaşırı giymek,
• Uykusuzluk,
• Stres,
• Kötü beslenme,
• Meme travmaları,
• Göğsün sürekli uyarılması,
• Anoreksiya,
• Endokrinolojik hastalıklar,
• Akciğer kanseri ve
• Kullanılan ilaçların yan etkileri de prolaktin hormonunun yükselmesine neden olabilir.

Prolaktin Yüksekliği Nelere Sebep Olur?

Prolaktin hormonu sağlıklı her kadın ve erkekte belli bir düzeyde salgılanır. Olması gereken değerin üzerine çıkması durumunda ise vücutta bir takım değişimler meydana gelir. Örneğin prolaktin yüksekliği kadınlarda adet görememe, vajinal kuruluk, göğüslerden süt gelmesi gibi problemlere neden olurken, erkeklerde ereksiyon problemleri, meme büyümesi ve tüylenme artışına sebep olabilmektedir. Özetle;

Prolaktin yüksekliği belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Adet düzensizliği veya adet görememek,
• Memeden şeffaf veya beyaz akıntı/süt gelmesi,
• Östrojen ve progesteron düşüklüğü,
• Vajinal kuruluk,
• Gebe kalamama,
• Erkeklerde ereksiyon sorunları,
• Erkeklerde tüylenme artışı,
• Erkeklerde meme büyümesi.
• Hipofiz bezinde tümör varsa şayet, prolaktin yüksekliği belirtileri arasında baş ağrısı ve görme bozuklukları da olabilir.

Prolaktin Yüksekliği Nasıl Teşhis Edilir?

Prolaktin yüksekliği yaşayanlar, genellikle memeden süt gelmesi, adet düzensizliği, adet görememe, cinsel istek azalması, vajinal kuruluk veya gebe kalamama gibi şikâyetlerle hekime başvurur. Erkeklerde ise tüylenme artışı, ereksiyon problemleri veya meme büyümesi gibi şikâyetler oluşur. Hekim hastanın öyküsünü dinledikten sonra fiziksel muayene yapar. Bu aşamada, varsa kullanılan ilaçlar veya stres gibi faktörler mutlaka hekimle paylaşılmalıdır. Anamnezde ve muayenede prolaktin yüksekliğine işaret eden belirtiler olduğunda, doktor kandaki prolaktin seviyesini kontrol edebilmek için prolaktin testi yaparak tanıyı koyacaktır. Daha sonra prolaktinin yükselmesine neden olan faktörü bulabilmek için çeşitli hormon testleri veya radyolojik görüntüleme yöntemleri istenebilir.

Gebelik İçin LH Kaç Olmalı?

Prolaktin Testi Nasıl Yapılır?

Prolaktin testi hastadan kan örneği alarak laboratuvar ortamında yapılır. Güvenilir sonuçlar için testin sabah saatlerinde yapılması gerekir. Ayrıca sonuçları etkilememesi için testten bir gün önce memenin uyarılmaması ve cinsel ilişkiye girilmemesi önerilir.

Prolaktin Nasıl Düşürülür?

Prolaktin yüksekliği tedavisi, prolaktin değerinin artmasına neden olan faktöre göre medikal veya cerrahi olarak planlanabilir. Örneğin kişinin tiroid hastalığının prolaktin yüksekliğine neden olduğu saptanırsa, öncelikle tiroid hastalığının tedavisi planlanır. Ya da kullanılan ilaçların yan etkisi olarak prolaktin hormonunun yükseldiği tespit edilirse, alternatif tedavi planları oluşturularak prolaktin hormonunun normal seviyesine gerilemesi sağlanabilir. Hipofiz bezinde tümör tespit edilen hastalara ise yine ilk olarak ilaçlı tedaviler önerilebilir. Yaklaşık 2 yıl kullanılan bu ilaçlar prolaktin değerinin düşmesine ve iyi huylu tümörlerin küçülmesine yardımcı olur. 2 yılın sonunda MR ile görüntülemede herhangi bir tümör görülmezse tedavi sonlandırılabilir. Medikal tedaviye direnç gösteren hastalarda ise cerrahi müdahale gündeme gelebilir. Ameliyat sırasında çeşitli sebeplere bağlı olarak tümörün tamamın çıkarılamaması durumunda, operasyon sonrası ışın tedavisi (radyoterapi) gerekebilir.

Prolaktini düşürmek için ayrıca hastalara stresten uzak durmak, rahat iç çamaşırı giymek, iyi beslenmek, uyku düzenine dikkat etmek gibi sağlıklı yaşam önerileri verilebilir. Bu öneriler yalnızca prolaktin hormonu için değil, diğer tüm hormonların dengeli bir şekilde salınması için önemlidir.

Prolaktin Yüksekliği Gebeliğe Engel Olur mu?

Prolaktin yüksekliği gebeliğe engel olabilir. Zira vücutta prolaktin hormonu yükseldiğinde, FSH ve GnRH hormonları baskılanır ve salınımı durur. Bu da yumurta gelişimini önleyerek hamileliğe engel olabilir. Kadınların hamilelik ve emzirme dönemlerinde adet görmemesinin ve kısa bir süre içinde yeniden hamile kalamamasının nedeni de aslında prolaktin yüksekliğidir.

Progesteron Kaç Olursa Hamile Kalınır?