Bebekler ve Çocuklar Günde Ortalama Ne Kadar Su İçmeli?

Su günlük beslenmemizin en önemli parçalarından biridir. İnsan vücudunun yaklaşık olarak %60’ı sudan oluşmaktadır. Suyun vücuttaki başlıca fonksiyonları zararlı maddeleri uzaklaştırmak, kan basıncını düzenlemek, vücut ısısını ayarlamak ve hücrelere besin taşımak olarak sayılabilir. Vücuttaki suyun oranı yaşla birlikte azalmaktadır. Bir bebeğin vücudunun yaklaşık %80’i sudan oluşmaktayken bu oran çocuklarda %75, yetişkinlerde %60-70, yaşlılarda % 50 civarındadır. Su her yaşta dolaşım, boşaltım, solunum, beslenme, üreme gibi hayati faaliyetler için önem taşımaktadır. Ancak bebek ve çocuklarda vücut su oranının daha yüksek olması sebebiyle su tüketimine dikkat edilmesi daha da önem taşımaktadır. Çocukların sürekli hareket halinde olması su kaybını daha da artırmakta, kaybedilen suyun aynı oranda yerine koyulması gerekmektedir. Peki, bebekler günde ortalama ne kadar su tüketmeli? Yenidoğan bebekler su içmeli mi?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Köşeli Şahin, bebeklerde ve çocuklarda sıvı tüketimi ile ilgili bilinmesi gerekenleri yazdı...

Bebekler ve Çocuklar Günde Ortalama Ne Kadar Su İçmeli?

Çocuğun günlük içmesi gereken su miktarı boyu, kilosu, cinsiyeti, yaşadığı çevrenin ısısı ve nemi, aktivite seviyesi, o anki mevcut hastalık durumu ve beslenmesine göre değişebilmektedir.

Avrupa Gıda Güvenliği Ajansı (EFSA)’nın belirlediği günlük alınması gereken sıvı miktarı;

• 0-6 ay; 680 ml/gün (anne sütü/formül süt olarak),
• 6-12 ay; 800-1000 ml/gün,
• 1-3 yaş; 1100-1200 ml/gün,
• 4-8 yaş; 1600 ml/gün,
• 9-16 yaş 2000 ml/gün olarak belirlenmiştir.
  
  

Su Dışında Hangi Besinler Sıvı Takviyesine Yardımcı Olabilir?

1-Salatalık: İçeriğinde %95 oranında su bulunduran, yaz aylarında artan sıvı ihtiyacına yardımcı olan A ve C vitamini içeriği de yüksek bir besindir.

2-Domates: İçeriğinde %95 su bulunduran, vücutta bağışıklık sistemi ve dolaşım sistemi üzerine olumlu etkileri bulunan bir besindir.

3-Kavun: İçeriğinde %90 su bulunduran, C vitamini ve potasyumdan zengin içeriği olan, kan basıncı ve barsak hareketleri üzerine olumlu etkisi olan bir besindir.

4-Çilek: İçeriğinde %90 su bulunduran,  C vitamini ve lif içeriği yüksek, kalp-damar hastalıkları, enfeksiyonlar ve barsak hareketlerine olumlu etkileri bulunan bir besindir.

5- Yoğurt: İçeriğinde %80 su bulunduran, yararlı bakterilerden zengin olmasıyla barsak hareketlerine olumlu etkileri olan, bunun yanında kemik, diş, kas ve sinir sistemine faydaları olan besindir.

6-Marul: İçeriğinde %95 su bulunduran ve C vitamininden oldukça zengin olan bir besindir.

7-Biber: İçeriğinde %90 su bulunduran A ve C vitamininden zengin bir besindir.

8-Karpuz: İçeriğinde %90 su bulunduran B, C vitaminleri ve beta karotenden zengin içeriği ile dolaşıma ve kolesterol seviyeleri üzerine olumlu etkileri olan, bağışıklığa faydalı bir besindir.

9-Kabak: İçeriğinde %90 su bulunduruan, lif içeriği yüksek ve barsak hareketlerine olumlu etkisi bulunan bir besindir.

10- Limon: İçeriğinde %90 su bulunduran limonata şeklinde çocukların da severek tüketebileceği bir içecek alternatifi oluşturan besindir.

Bebekler Ne Zaman Su İçmeye Başlamalıdır?

İlk 6 ay bebeklerin mide kapasitesinin az olması nedeniyle sadece su içirilmesi önerilmemektedir. Su ile mide kolayca dolmakta bu durum bebekte tokluk hissine sebep olarak beslenmesinin geri kalmasına neden olmaktadır. Hem anne sütü hem de formül sütlerdeki su miktarı bebeğin ihtiyacını karşılamaktadır. Bu dönemde formül sütle beslenen bebeklerde mamanın üzerinde yazan talimata göre ölçeğine uygun hazırlanması gerekmektedir. Mamanın belirtilenden az su ile hazırlanması içerik yoğunluğunun artması ile böbreklere zarar verebilirken, belirtilenden daha fazla su ile hazırlanması da bebeğin gereksinimi olan besin öğelerinin yeterince alamamasına ve buna bağlı büyüme gelişmesinde duraklama veya gerileme görülmesine neden olabilmektedir. 6. aydan sonra ek gıdaların beslenmeye eklenmesiyle birlikte bebeklere su da verilmeye başlanmalıdır. İlk başlarda bebeğe verilecek su miktarı ortalama aldığı katı besin miktarı kadar oranlanarak hesaplanabilir. Başlangıçta bebekler tadı bulunmayan suyu tüketmeyi reddedebilir, içmeyi beceremeyebilir veya içtikten sonra tamamını tükürebilir. Böyle durumlarda bunun doğal sürecin bir parçası olduğu bilinmeli ve sabırla denemelere devam edilmelidir.

Çocuğun Yeterli Su İçip İçmediği Nasıl Anlaşılır?

Bebeklerde günde en az 5-6 idrarlı bez bulunması yeterli sıvı alımını gösterir. Özellikle yenidoğan bebekler idrarla beraber kaka da yapabildikleri için yenidoğan bebeklerdeki idrar çıkışı bezlerdeki idrarla reaksiyona girip renk değiştiren çizgilerden daha kolay takip edilebilmektedir. Bebeklerde sıcak mevsimlerde ve sıvı tüketimi yetersiz hale geldiğinde bezde kahve kırmızı lekeler gözlenebilmektedir. Bunlara kristal adı verilmekte olup (halk arasında kum dökme olarak ta bilinmektedir) bu durum görüldüğünde beslenme sıklığı artırılmalı, eğer beslenme artırılmasına rağmen devam ediliyorsa mutlaka çocuk doktoruna danışılmalıdır. Daha büyük çocuklarda ise baş ağrısı, dikkatte azalma, ciltte  ağızda ve dudaklarda kuruluk, halsizlik,  kabızlık, idrarda  koyu renk ve keskin koku bulunması da yine çocuğun yeterli su içmediğinin ve  daha fazla su içmesi gerektiğinin göstergeleridir.

Çocuklara Su İçme Alışkanlığı Kazandırmanın 7 Yolu!

Ebeveynlerin kahvaltıdan itibaren gün içinde su içmesi ve çocuğa model olması çocuğun su içme alışkanlığı kazanması için en iyi yoldur. Bununla birlikte çocuğun su içmeye alışması için birkaç ipucu daha mevcuttur;

1-Çocuklara okula gitmeden, yemeklerden sonra, oyun öncesinde veya oyun sırasında su içmelerini hatırlatın.

2- Özellikle hava sıcak olduğunda çocuklara düzenli aralıklarla içecek teklifinde bulunun.

3-Pek çok yiyecek (meyce, sebze, çorba, yoğurt gibi) yüksek su içeriğine sahip olup  ve sıvı alımına katkısı olduğundan çocukların bunları da tüketmesini sağlayın.

4-Dışarı çıkarken, kreşe veya okula giderken çocuğun çantasına su şişesini eklemeyi unutmayın.

5-Tekrar tekrar su içmeyi denettirin, özellikle yeni su içmeye başlayan çocuklarda zamanla su tadı gelişir ve su içme alışkanlığı kazanılır.

6-Çocuğunuzun kendi su bardağını ve su şişesini seçmesine, su içeceği zaman kendine su doldurmasına izin verin.

7-Üç yaşın üzerindeki çocuklarda su içmeye teşvik etmek için suya bir parça buz, bir dilim limon veya salatalık ekleyerek suya ilgisini artırmayı deneyebilirsiniz.