Gebelikte Yaşanan El Ayak Şişlikleri Ve Nedenleri

Gebelikte el ve ayak şişlikleri sıkça rastlanılan şikâyetlerden birisidir. Gebeliğin ilk aylarında pek rastlanmayan bu durum, gebeliğin ilerlemesiyle görülmeye başlanır ve özellikle gebeliğin sonlarına doğru iyice artar.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• didemozcelik001 tarafından yazılmıştır.

Gebelikte el ve ayak şişlikleri sıkça rastlanılan şikâyetlerden birisidir. Gebeliğin ilk aylarında pek rastlanmayan bu durum, gebeliğin ilerlemesiyle görülmeye başlanır ve özellikle gebeliğin sonlarına doğru iyice artar. En sıklıkla ayaklarda görülen şişmeler, sonrasında ayakkabıların sıkmaya başlaması ile kendini gösterir. Ellerde ayaklara oranla daha nadir görülen şişlik, çok şiddetli olduğunda karpan tünel sendromu (sinir sıkışması) adı verilen bir durumun ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu sendrom, ellerde uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük olarak kendisini gösterir.

Gebelikte El ve Ayak Şişlikleri ve Nedenleri

Gebeliğin başlamasıyla vücutta su tutulumu ve damar içerisindeki kan miktarının neredeyse yüzde 50 artmasıyla damar dışındaki dokularda ödem oluşabilmektedir. Özellikle ayakta çok fazla duran gebelerde yer çekiminin de etkisiyle ödem fazlaca görülür. Kiloda bu ödemin oluşmasına etkendir. Bu nedenle aşırı kilolu hamilelerde şişlikler daha çok görülürken, zayıf hamilelerde bu duruma daha az rastlanır.

Yüksek Tansiyon Oluşturabilir

Hamilelik sırasında görülen ödem, yüksek tansiyon (preeklampsi, gebelik zehirlenmesi) denilen duruma da eşlik edebilir. Anne adayında Preeklampsi gelişmesi belirtileri arasında sadece ödem olmaz. Bunun yanında yüksek tansiyon, idrarda fazla protein atılması gibi bulgular da yer alır. Gebelik sırasında görülen her ödem preeklampsi anlamına gelmez. Fakat fazla ödemi olan (yüzde de şişlikler olmuşsa) ve fazla kilolu olan anne adaylarının preeklampsi gelişme riskine karşı daha dikkatli takip edilmeleri gerekir.

Bu Belirtiler Varsa Mutlaka Doktorunuza Başvurun

Gebelikte meydana gelen el ve ayak şişliklerinde; ; bacaklarınızda şişliğe eşlik eden kızarıklık, ısı artışı ve ağrı gibi belirtiler varsa ve her iki bacak arasında orantısız şişlik varsa bunun nedenin damar tıkanıklığı gibi ciddi bir duruma bağlı olabileceğinden mutlaka doktorunuza başvurun.

Şişlikleri Azaltmak İçin Yapılacaklar

Özellikle gebeliğin sonlarına doğru el ve ayaklarda meydana gelen şişlikleri aza indirmek için yapılması gereken en önemli şey ayakta fazla durmamaya özen göstermektir. Günün belli saatlerinde uzanarak dinlenmek ve bu dinlenme sırasında bacakların altına yüksek bir yastık koymak şişlikleri önlemede başvurulan yöntemler arasındadır.

Egzersiz Yapın

Gebelik süresince egzersiz yapan anne adaylarında bu şişlikler daha az görülür. El ve ayaklarınızda oluşacak şişlikler nedeniyle su içmemezlik yapmayın, bilinenin aksine su içmek şişlikleri arttırmaz tam tersine azaltır.

Normal Miktarda Tuz Kullanın

Şişlikleri önlemek için ideal olan tuzu ne azaltmak ne de fazla tüketmektir. En ideali olan normal miktarda tuz tüketimine devam etmektir. Bedeninizi sıkacak sıkı pantolon ve çoraplar giymeyin, rahat bol kıyafetler giyin. Uzanma olanağı bulamadığınız zamanlarda ayaklarınızı bir taburenin üzerine uzatarak oturun. Bunun dışında bacak bacak üzerine atarak da oturmayın.

El Ayaklardaki Ödemi Azaltmak için;

 -Uzun saatler ayakta kalmayın, -Akşamları evde dinlenirken ayaklarınızı mutlaka yukarı kaldırarak oturun, -Sıkı pantolon ve iç çamaşırı giymekten kaçının, -Doktorunuzun önerdiği egzersizleri düzenli yapın, -Mümkün olduğunca sıcak havalarda dışarı çıkmamaya özen gösterin, -Soda (maden suyu) gibi gazlı ve kolalı içeceklerden uzak durun, -Beslenme diyetinize dikkat edin ve bir uzmana danışın. Aynı zamanda proteinli gıdaları gerektiği kadar tüketin. -Tuzlu gıda (turşu vs.) fazla tüketmeyin. Yemeğinize fazla tuz eklemeyin. Tamamen tuzsuz diyette yapmayın.

Dikkat Edilecek Hususlar

-Vücudunuzda oluşacak ödemi geçirmek için idrar söktürücü gibi ilaçları kesinlikle kullanmayın. Gebelikte görülen ödem için ilaç tedavisi bulunmamaktadır. -Ödemin gebelik zehirlenmesi olarak da bilinen preeklampsinin habercisi olabileceğini kesinlikle unutmayın. -Şişlikler sadece ayaklarda ve bileklerde olduğu sürece ciddi olarak tıbbi bir durum göstergesi değildir. -Şişlikler bacak kısmının üzerine yani kaval kemiğine yayılıyor ise, baş ağrısı, görme bozukluğu, karın ağrısı ve yüksek tansiyon görülüyorsa hemen doktorunuzu aramanız ya da en yakın sağlık merkezine başvurmanız gerekir.   Gebelikte oluşan ödemlerle savaşmanızı sağlayacak tüyolar için buraya  tıklamanız yeterli!