Bebeklerde Nesne Bağımlılığını Önlemek İçin Annelere Tavsiyeler

Bebeklerde nesne bağımlılığı, bilinenin aksine ebeveynlerin korkması gereken bir durum değildir.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Bebeklerde Nesne Bağımlılığı

Bebeklerde nesne bağımlılığı anneleri çoğu zaman endişelendirebilmektedir. Bebeklik çağında başlayıp bazen okul çağına kadar devam edebilecek olan herhangi bir nesneye karşı aşırı bağımlılık sizi fazla korkutmasın. Çünkü her üç bebekten birisinde görülen bebeklerde eşya bağımlılığı aslında bebekler açısından oldukça doğal sayılabilecek bir durumdur. Örneğin bebeğiniz bir nesne (oyuncak, battaniye vs.) olmadan uyuyamıyor olabilir ve gayet normaldir. Bebeklerinde nesne, eşya, oyuncak bağımlılığı olan ailelere tavsiyelerde bulunan uzmanlar, ailelerin öncelikle çocuklarında bir anomali olduğunu düşünmemeleri ve bu durumdan dolayı onları aşağılayıcı hal ve hareketlerden kaçınmaları gerektiğini belirtirler. Bu konuya bebeklerin açısından bakmanın yararı olacağı belirtilir. Yazımızda, bebeklerin nesne bağımlığı, çocuğun bir oyuncağa bağlanması ve obje bağımlığı konusunda ebeveynlere fayda sağlayacak, uzman tavsiyeleri yer almaktadır.  

Bebeklerde Eşya Bağımlılığı - Obje Bağımlılığı

Bebeklerde eşya bağımlılığı uzmanlar tarafından çok büyütülecek bir konu olarak görülmez. Her üç bebekten birisinde görülebilen nesne bağımlılığını anlamak için konuya bir de bebeklerin dünyasından ele almak gerekir. Bebekler anne karnındayken anneye olan bağımlılığı ve oradaki huzuru dünyaya gelmeleriyle kaybetmiş sayılırlar. Dünya ona kocaman ve korkutucu bir yer olarak görülebilir. Bebek, anne karnına düşmesinden itibaren onun için hayat başlar. Bebeğin annesinin karnında geçirdiği dokuz aylık süreci, dünyadan ayrı olarak düşünmek, yapılan hataların başında gelir. Bu nedenle bebek anne karnında hissetmiş olduğu güven ve bağlılık hissinin bir kısmını doğduktan sonra hissedemez. Bu durumda da bebek ona güven ve bağlılık hissettirecek bir eşyada ya da obje bulabilir. Bebeğiniz karnınızda iken onu koruma hissiyle elinizi sürekli karnınızda tutuyorsanız, bebeğiniz doğduktan sonra yüksek ihtimalle bir nesneye olan bağımlılığının uzun yıllar sürdüreceği iddia edilir. İşte annelerin karşılaşabilecekleri nesne bağımlılıkları ve uzman tavsiyeleri...

Hamilelik Dönemine Dikkat

Uzmanlar bebeklerde nesne bağımlılığının, anne adayının hamileliği döneminde başladığını ifade ederler. Anne adaylarının bebeklerini karınlarında taşırken onu sevmek, onunla iletişime geçmek ve onunla sohbet etmek için ellerini karınlarında tutmaları tabii ki en doğal haklarıdır. Ama bebeklerini uzun bir süre bir nesneye bağlı yaşamalarını istemiyorlarsa dikkat etmeleri gereken en önemli konun bu dokunuşları sadece bebeklerini sevmek için yapmalarıdır. Aksi halde onu korumak içgüdüsü ile yapılan bu tür istemsiz davranışların bebekleri olumsuz etkileyip, onları nesne bağımlılığına itebileceği ifade edilir.  

Meme Bağımlısı Haline Getirmeyin

Bebeklerin nesne bağımlılığı konusunda, uzmanların annelere bir diğer tavsiyesi de bebeğin meme bağımlısı haline getirilmemesidir. Bebeklerinin dünyaya gelmelerinden itibaren dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan birisi olarak meme bağımlılığı gösterilir. Meme bağımlılığını önlemek için annelerin bebeklerini her fırsatta emzirmemeleri gerektiğinin altını çizilir. Anne sütünün bebeğin gelişimi için çok önemli olmasının yanında, anne ile bebek arasındaki bağı güçlendiren emzirme işleminin bir plan doğrultusunda yapılmasının hem anne hem de bebek açısından faydalı olacağı ifade edilir. Bebeklerin memeye olan bağımlılığı daha sonraki yıllarda şekil değiştirerek başka nesnelere, eşyalara bağımlılık olarak ortaya çıkabilir.

Bebeklerde Emzik Bağımlılığı

Anne babaların en fazla telaşlandıkları konulardan birisidir. Emziğin her ne kadar bebeğin diş sağlığını olumsuz etkilediği yönünde görüşler olsa da bu henüz kanıtlanmamıştır. Buna karşın, bebeğin konuşma gelişimini olumsuz etkilediğinin bir gerçek olduğu belirtilir. Uzmanlar, bebeğinizin emzik bağımlılığı konusunda telaş yapılmaması gerektiğini dile getirirler. Bebeğe emzik bıraktırma konusunda ceza ve tehdit yönteminin asla uygulanmamasına dikkat çekilirken, bebeklerin her şeyde olduğu gibi emzik emmekten sıkılacaklarını ve siz fark etmeden bir kenara atacaklarını da hatırlatırlar. 

Bebeklere Emzik Bıraktırma Yöntemlerinde Doğru Bilinen Yanlışlar   

Çocuğun Bir Oyuncağa Bağlanması

Toplumda, bebeklerin oyuncak gibi nesnelere (ayıcık, bebek, veya battaniye, yastık) bağımlı olması korkusu yaygındır. Halbuki, anne bebek ve güven bağını temsil eden güven oyuncağı giderek büyüyen bebeğin, annesi ile olan yakınlığını hissetmesi, annesini göremediği anlarda o oyuncağıyla birazcık avunup rahatlaması, uykuya dalarken oyuncağına sarılarak uyuması, hem anneyi hem bebeği daha mutlu hissettirdiği ifade edilir. 

Kültürümüzde bebeklerde nesne bağımlılığı ya da güven bağı oyuncağının henüz anlaşılamadığı, bebeklerin pek çoğunun annelerinin vücut parçalarına (boyundaki bir ben, kulak memesi, saçları, dudak veya ağzı) dokunarak uykuya daldıkları belirtilir. Bu durum bazen bebek büyüse de devam eder. Uzmanlar bu oyuncakların ve davranışların görevlerini 5-6 yaşa kadar tamamlayacağını belirtirler.