5. Hastalık Nedir?

5 - 15 yaşındaki çocuklarda daha sık görülen 5. hastalık ile ilgili tüm merak edilenleri sizler için derledik!

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

5. hastalık, parvovirüs B19’un enfekte ettiği kişilerde gelişen döküntülü bir hastalıktır. Halk arasında tokatlanmış yanak sendromu olarak da bilinir. Zira 5. hastalığın en önemli belirtilerinden biri, hastaların yanaklarında tokat izine benzeyen kızarıklıklar oluşmasıdır. Bununla birlikte beşinci hastalık geçiren kişilerde hafif ateş, burun akıntısı ve bağ ağrısı gibi belirtiler de görülebilir. Hastalığın spesifik bir tedavisi olmasa da döküntüleri çok şiddetli olan kişiler için alerji ilaçları reçete edilebilir.

Sizler için hazırladığımız bu yazıda, 5. hastalık nedir, beşinci hastalığın belirtileri ve tedavisi nasıldır gibi merak edilen tüm soruların yanıtlarını derledik. Hazırsanız başlayalım…

5. Hastalık Nedir?

Parvovirüs B19’un enfekte ettiği kişilerde gelişen 5. hastalık, halk arasında tokatlanmış yanak sendromu olarak da bilinir. Zira beşinci hastalığın en önemli belirtilerinden biri, yanaklarda tokat izine benzeyen kızarıklıklar oluşmasıdır. Çoğunlukla yanak bölgesinde başlayan ve kaşıntılı olabilen bu kızarıklıklar, yetişkin hastalarda kol, bacak ve gövdeye de ilerleyebilir.

5. hastalığın şiddeti kişinin bağışıklığına göre artıp azalabilse de ateşin 38,5 derece üzerine çıkması pek beklenen bir durum değildir. Virüs, hastalarda kaşıntılı kızarıklık ve hafif ateş dışında ciddi semptomlara yol açmaz. Ancak aktif hastalığı olan kişilerin güneşe maruz kalması, sıcak ortama girmesi veya ağır aktiviteler yapması kızarıklıkların yoğunlaşmasına neden olabilir.

5. hastalık tükürük ve damlacık yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Bu nedenle okul gibi kalabalık ortamlarda yayılma eğilimi gösterir. Bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde hafif seyretse de kanser hastaları, organ nakli olanlar veya HIV gibi bağışıklık sistemini çökerten hastalığa sahip olanlar için hayati tehlike taşıyabilir.

5. Hastalık Belirtileri Nelerdir?

5. hastalık belirtileri arasında en dikkat çeken semptom kızarık yanaklardır. Bu nedenle 5. hastalığa halk arasında tokatlanmış yanak sendromu da denilmektedir. Bununla birlikte beşinci hastalık belirtileri arasında hafif ateş, burun akıntısı ve baş ağrısı gibi semptomlar da görülebilir. Yanak kızarıklığı da çoğunlukla bu semptomlardan birkaç gün sonra ortaya çıkar. Kızarıklıklar kısa bir süre içinde kollara ve bacaklara yayılabilir. Hatta bazı hastalarda kızarıklıklar kaşıntılı olabilir.

Beşinci hastalık, bağışıklık sistemi güçlü olan çocuklarda ve yetişkinlerde genellikle bu belirtiler dışında başka rahatsızlıklara yol açmaz. 5. hastalığın tamamen iyileşmesi sağlıklı bireylerde en fazla 1 – 2 haftayı bulur. Ancak bağışıklık sistemi güçlü olmayan kişilerde hayatı tehdit edebilecek semptomlar gelişebilir ve kişinin tıbbi tedavi görmesi gerekebilir. Yeniden özetlemek gerekirse, 5. hastalık belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Yanaklarda kaşıntılı olabilen kızarıklık,
• Hafif ateş,
• Burun akıtışı,
• Hafif baş ağrısı.

Beşinci Hastalığın Evreleri

5. hastalığın iki evresi bulunur. İlk evrede parvovirüs B19 virüsü vücuda girdikten 1 hafta, virüse ait parçacıklar kan dolaşımına geçer. Bunun sonucunda ateş, baş ağrısı ve halsizlik gibi gribe benzeyen semptomlar gelişir. Hastalığın ikinci evresi ise virüs vücuda girdikten 15 – 17 gün sonra başlar. İşte bu evrede, hastalığın spesifik belirtisi olan döküntülü kızarıklıklar gelişir. Yetişkin hastalarda kızarıklıklara ek olarak eklemlerde ağrı da oluşabilir.

Beşinci Hastalık Tanısı Nasıl Konur?

5. hastalık halk arasında sıklıkla suçiçeği veya el-ayak-ağız hastalığı ile karıştırılır. Oysa beşinci hastalığın tipik belirtisi olan kızarıklıklar, diğer döküntülü hastalıklarda olduğu gibi dağınık değildir. Genellikle öbek öbek belli bir bölgede toplanırlar. Bu noktada hekimler fiziksel muayene ile kolayca tanı koyabilmektedir. Nadir durumlarda ise laboratuvar testlerine başvurulabilir.

5. Hastalık Tedavisi

5. hastalığın spesifik bir tedavisi bulunmamaktadır. Eğer hastanın döküntüleri çok rahatsız ediciyse alerji ilaçları reçete edilebilir. Böylece döküntülerin ve kızarıklıkların daha hızlı geçmesi sağlanır. Etkeni virüsler olduğu için beşinci hastalık tedavisi için antibiyotik kullanılmaz. Bağışıklık sistemi güçlü olan hastalarda hastalık hafif seyretse de bebeklerde ve çocuklarda ateş düzenli olarak takip edilmelidir. Özellikle 38,5 dereceyi aşan ateşte, altta yatan sebebi öğrenmek için mutlaka muayene olunmalıdır. Hekim gerekli gördüğü hastalara bu aşamada ateşi düşürmeye yönelik tedavi uygulayabilir.

Beşinci Hastalıktan Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

5. hastalık, enfekte olan kişilerin öksürmesi veya hapşırması esnasında havaya dağılan damlacıklar yoluyla diğer bireylere geçer. Aynı şekilde hasta kişinin tükürüğü ile de bulaşabileceğinden ortak tabak, çatal veya bardak gibi eşyaların kullanımı da enkfesiyona neden olabilir. Bu noktada hastalıktan korunmak için el yıkama çok önemli bir yere sahiptir. Ayrıca hasta olduğu bilinen kişilerle yakın temas kurmamak ve el, göz, burun gibi organlara dokunmamak, hastalıktan korunmak adına alınabilecek diğer önlemlerdir.

5. hastalık bulaşıcı bir hastalık olduğu için tanı alan kişilerin kreş, iş yeri veya otobüs gibi toplu kullanılan kapalı alanlara girmemesi ve evde istirahat etmesi önerilmektedir.

5. Hastalık Kimler İçin Risklidir?

Etkeni virüs olan beşinci hastalık, yukarıda da değindiğimiz gibi hafif seyreden, hayati riski bulunmayan döküntülü bir hastalıktır. Bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde hastalığın birkaç hafta içinde geçmesi beklenir. Ancak bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde hastalık çeşitli komplikasyonlara yol açabilmektedir. Örneğin;

• HIV ile enfekte olan kişiler,
• Lösemi ve kanser hastaları,
• Organ nakli olanlar,
• Daha önce 5. hastalık geçirmemiş hamileler ve
• Bebekler riskli gruptadır. 

Bu hastaların takibi daha dikkatli yapılmalı, düzenli olarak ateşleri ölçülmeli ve olağan dışı semptomlar fark edildiğinde derhal hastaneye başvurulmalıdır.

Sonuç olarak, parvovirüs B19’un enfekte ettiği kişilerde gelişen 5. hastalık, daha çok 5 – 15 yaş arası çocuklarda görülmektedir. Bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde hafif semptomlarla seyredip birkaç hafta içinde iyileşirken, bağışıklık sistemi baskılanan hastalarda ölümcül bir hastalık olabilmektedir.

Bebeklerde 6. Hastalık Belirtileri ve Tedavisi!