Daha Sosyal, Entelektüel Ve Zeki Çocuklar Yetiştirmek İçin Ebeveynlere Tavsiyeler

Hazırladığımız makalede; zeki, entelektüel ve sosyal çocuklar yetiştirmek isteyen ebeveynlere bazı öneriler sıraladık...

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Zihinsel beceri; çocukların çevresine uyumunu kolaylaştıran, bilgiye ulaşabilmesini sağlayan ve edindiği bilgiyi en iyi şekilde işlemesine yardımcı olan becerilerdir. Bu beceriyi etkileyen en önemli şey, büyük oranda genetik miras olsa da çevresel faktörlerin, anne - baba tutumunun ve geçirilen hamilelik döneminin zekâ gelişimi üzerindeki etkilerini göz ardı edemeyiz. Bu nedenle potansiyeli olan çocuklar için gerekli ortam sağlanırsa, potansiyelinin daha da üzerine çıkmasına ve potansiyelini en verimli şekilde kullanabilmesi yardımcı olunabilir.

Hamilelik ile Süreç Başlıyor

Anne ve baba adayının bebek sahibi olmaya nasıl karar verdiği, ne kadar istekli olduğu veya doğuma kadar kendilerini duygusal açıdan bebeklerine ne kadar hazırladıkları, çocuğun kişiliğinin oluşmasını aslında direkt etkileyen konulardır. En başından beri istenen bir bebek ve keyifli geçen hamilelik süreci, bebeğin ilk duygusal etkileşimi açısından şanslı olmasını sağlar. Ancak istenmeyen bir gebelik, huzursuz geçen bir hamilelik süreci ya da mutsuz bir evlilik, direkt olarak bebeğe de olumsuz yansıyacaktır. Bebeği ile hem gebelik hem de yenidoğan döneminde duygusal iletişimi yoğun olarak kuran annelerin çocuklarının, daha sosyal ve özgüvenli olduğu bilinen bir gerçektir.

*Bebeğinizi Televizyona Esir Etmeyin! İşte Evde Oynayabileceğiniz Oyunlar

İlk 3 Yıl Bebeğiniz İçin Çok Değerli

Hayatın ilk 3 yılı, zihinsel gelişimin en hızlı yaşandığı dönemdir. Sadece zihinsel değil; algının, motor gelişimin, dil gelişiminin ve duygusal gelişimin baş döndürücü bir hızla geliştiği bu süreçte, annelerin bebekleriyle kurduğu iletişim çok önemlidir. Eğer sağlıklı ve güvenli bir ilişki kurulursa, bebeğin hem zihinsel gelişimi olumlu yönde etkilenir hem de çocuğunuz ileride sosyal uyum konusunda zorluk yaşamaz.

Sosyalleşmesinde Ailenin Payı Büyük

Bebekler, doğdukları andan itibaren aslında çevresiyle etkileşim halindedir. 1,5 – 2 aylık bir bebeğe gülümsediğinizde, onun da aynı şekilde karşılık vereceğini göreceksiniz. Bu örnekten anlaşılabileceği gibi, bebekler model alma yoluyla öğrenir ve kendilerini geliştirir. Bu nedenle küçüklüğünden itibaren onunla iletişim kurmanız, farklı farklı sosyal ortamlara sokmanız, onun sosyalleşmesi açısından faydalı olacaktır.

*Bebeğinizin Zekâ Gelişimi İçin 8 Öneri!

Bebeğiniz Sizi Model Alacak

Taklit yoluyla (model alarak) öğrenme, en etkili öğrenme şeklidir. Çocuklar küçükken yetişkinleri model alma eğilimindeyken, ergenlik döneminde yaşıtlarını model alırlar. Bu sebeple sosyal ilişkilerine önem veren, kendini geliştirmek için fırsat yaratan ve değişik uğraşlara vakit ayıran ebeveynlerin çocukları da çok yönlü olma eğiliminde olur. 

Anne ve babanın boş vaktini değerlendirme alışkanlığı, çocuk tarafından taklit edilecektir. Örneğin, boş vaktinizde televizyon izliyorsanız, çocukta da televizyona düşkünlük görülebilir. Ya da her gün egzersiz yapmaya vakit ayırıyorsanız, çocuğunuzda da spora karşı ilgi gelişebilir.

Anne ve Babalara Daha Sosyal, Zeki ve Entelektüel Çocuklar Yetiştirmek İçin Tavsiyeler

• Hamileliğinizden itibaren, karnınızdaki bebekle iletişim kurmaya ve bebeğinizle duygusal etkileşimde bulunmaya çalışın. Doğumdan sonra sık sık kucaklayın, konuşun ve öpün. Bu basit gibi görünen etkileşimler, aslında bebeğinizin hem duygusal ve hem de zihinsel gelişimi için çok önemli.
• Zekânın değişmez olduğunu düşünmeyin. Zekâ, büyük oranda genetik ile ilgili olsa da çocuklar, ne kadar çok çevresel uyana maruz bırakılırsa, o kadar çok kendini geliştirme fırsatı bulur.
• Bebeğinizi farklı farklı sosyal ortamlara sokun ve insanlarla tanışmasını sağlayın. Çocuğunuzun bu farklı ortamlarda sosyal becerileri gelişecek, yeni şeyler keşfedecek ve eğer kurallara uyarsa sosyal ortamlarda kabul göreceğini öğrenecektir.
• Her çocuğun gelişimi farklıdır. Eğer çocuğunuzun ilgi gösterdiği alanları tanırsanız, onu o alana yönlendirmeniz ve gelişmesini sağlamanız mümkün olur. Bu da bebeğinizi gözlemlemek ve iyi tanımaktan geçiyor.
• Ailelerin çocuklarına verebileceği en değerli şeylerden biri, özgüven kazandırmaktır. Bebeğini sevgiyle büyüten, bir şeyleri başarabilmesi için onu destekleyen ebeveynler olmaya çalışmalısınız. Peki, bu özgüveni nasıl kazandıracağız? Örneğin; bebeğiniz kaşık tutmayı öğrendiyse, artık kaşığını siz tutmayı bırakabilirsiniz. Veya kendi kıyafetlerini kendi başına giyinebilecek motor gelişimini tamamladıysa, kıyafetlerini seçmesine ve kendi kendine giymesine izin vermelisiniz. Yani çocuğunuza başarı duygusunu bu tarz eylemlerle tattırarak, onun kendine güven duymasını sağlayabilirsiniz.
• Alışkanlık kazandırma konusunda model alarak öğrenmenin önemi yadsınamaz bir gerçek. Bu nedenle çocuğunuza aşılamak istediğiniz her şeyi, aslında sizin de onun gözleri önünde yapıyor olmanız gerekir. Örneğin, kitap okuma alışkanlığı kazandırmak istiyorsanız, her akşam belli saatlerde ailece kitap okuma aktivitesi yapabilir veya dişlerinizi beraber fırçalayabilirsiniz. Unutmayın, bebeğinizin önündeki ilk rol modeller sizlersiniz ve çocuğunuz çoğu şeyi sizi taklit ederek öğrenecek.

*Çocuklarda tedavi edilmeyen kekemelik depresyon nedeni!