Yenidoğanlarda İşitme Engeli Nasıl Anlaşılır?

Yenidoğanlarda işitme engeli nadir de olsa görülmektedir. Doğumdan hemen sonra yapılan bazı testlerle bebeğinizde işitme engeli olup olmadığı kolaylıkla anlaşılıyor.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Doğum yaptınız, bebeğinizi kucağınıza aldınız... Hele ki ilk doğumunuzsa karşınızda sadece minicik bir canlı görürsünüz. Neler yapar, nasıl tepkiler verir pek bir bilginiz yoktur. Bu nedenle bebeğinizde herhangi bir anormal durum olup olmadığını ayırt edemezsiniz. Mesela işitme problemi... Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre dünyada yaklaşık olarak 600 milyon işitme engeli bulunan birey var. Türkiye'de ise her yıl dünyaya gelen yaklaşık 1 milyon 300 bin bebekten 2 bini işitme engelli olarak doğuyor. Şu an teknolojinin gelişmesiyle yenidoğan hastaneden çıkmadan işitme testi uygulanıyor. Herhangi bir problem var mı yok mu araştırılıyor ve bir problem söz konusu ise gerekli işlemler yapılıyor. Yalnız, şartlar bu kadar iyi değilken anne-babalar, bebeklerinin işitme engelli olduğunu çok ileri yaşlarda öğreniyordu.  

İşitme Testi Nasıl Yapılıyor?

Doğumdan sonra bebeğinize Otoakustik Emisyon Testi yapılır. Eğer test başarısızlık ile sonuçlarnırsa 2 hafta sonra tekrar yinelenir. Başarısızlık hala sürüyorsa İşitsel Beyin Sapı Cevapları testi uygulanır. Diğer bir adıyla tarama testi olan Otoakustik Emisyon Testi'nde bebeğinizin kulağına yumuşak saplı bir alet takılır. Belirli aralıklarla sesler verilir. Bu seslere iç kulak hücrelerinin verdiği karşılıklar bilgisayar ortamında gözlenir ve işitme problemi olup olmadığı kolaylıkla anlaşılır. Çok kısa süren bu işlem sırasında bebeğinize herhangi bir sakinleştirici verilmez. İşlem, bebeğinizin canını acıtmaz, rahatsızlık vermez. Genellikle bebek uyurken yapılması tercih edilir. Çünkü bebek uyanıkken çıkartacağı sesler, dışarıdan verilen sesi algılamasını zorlaştırarak testin sonucunu yanıltabilir.

İşitme Kaybı Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Yenidoğanlarda sese karşı reaksiyon, refleks şeklinde oluşur. Özellikle şiddetli seslerde irkilme refleksi sergilerler. Eğer bebeğiniz şiddetli seslere karşılık verip irkilmiyorsa, ağlamıyorsa veya 6-12 ay arasındaki süreçte hiç konuşma sesi çıkarmadıysa bebeğinizi mutlaka doktora götürmelisiniz. 2 aylık bebekler anne sesini duyduğunda sessizleşirken, 4-5 aylık olduklarında annelerinin sesini duyduğunda ona doğru bakarlar. 1 yaşında ise bebek müziğe ve diğer çeşitli seslere tepkiler vermeye başlar. Bebeğinizde işitme problemi olduğunu düşünüyorsanız hekime başvurarak test yaptırabilirsiniz.Unutmayın; erken teşhis her zaman önemlidir. Erken teşhis edilmeyen işitme problemlerinde, çocukların dil gelişiminin de olumsuz etkilendiği gözlemlenmiştir.  

İşitme Kaybında Risk Faktörleri Nelerdir?

Yenidoğanlarda işitme kaybının %50'sinde belirli bir risk faktörü bulunmamakla birlikte, %10'luk bir kesimde aşağıdaki risk faktörlerine rastlanılmıştır.  

• Ailede genetik bir işitme problemi varsa,
• Doğum sırasında oksijensiz kalınmışsa,
• Bakteriyel menenjit geçirilmişse,
• Bebekte yüz-kulak anomalisi bulunuyorsa,
• Bebek 1kg 500gr altında doğmuşsa,
• Gebelikte ototoksit ilaç kullanıldıysa,

işitme kaybı problemi görülme olasılığı bulunmaktadır.