Gebelik Diyabetinde Beslenme Önerileri

Gebelik diyabeti, daha önce diyabeti olmayan anne adayının hamilelikleri döneminde kan şekeri değerinin yükselmesi anlamına gelmektedir. İkinci trimester ya da sonrasındaki bir dönemde ortaya çıkan gebelik şekeri, genellikle bebeğin doğumundan sonra ortadan kalkar.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Gebelik diyabeti (gestasyonel diyabet), daha önce diyabeti olmayan anne adayının gebelik döneminde kan şekeri değerinin yükselmesidir.  Genellikle   ikinci trimester (ikinci 3 aylık dönem)  döneminde ya da sonrasındaki bir zamanda ortaya çıkan gebelik şekeri, doğumdan sonra ortadan kalkar. Uzmanlar hamilelerin yüzde 2'sinde gebelik diyabetinin ortaya çıkabildiğine dikkat çekiyorlar. Gebelik Diyabeti olan anne adaylarının gebelik döneminde doğru ve bilinçli beslenmelerinin diyabeti olmayan gebelere oranla daha fazla önem taşıdığı belirtiliyor. Gestasyonel Diyabette, günlük alınması gereken enerji dağılımının anne adaylarının özelliklerine göre belirlenmesi gerektiği ifade ediliyor.Anne adaylarının beslenme programlarında karbonhidratın tamamen kesilmesi yerine, bu besinleri doğru adresten alınması gerektiğine değiniliyor. Peki, uzmanların gebelik diyabetinde beslenme önerileri neler? Hamilelik şekeri olanlar nasıl beslenmeli?

Gebelik Diyabetinde Beslenme Önerileri

Uzmanlar gebelik diyabeti olan anne adayları için vermiş oldukları beslenme önerilerinde günlük enerji alacakları karbonhidratları tamamen kesmenin hatalı bir davranış olduğunu belirtiyorlar. Bunun yerine bu gıdaları; kepekli pirinç, tam tahıl taneleri, kepekli makarna, yulaf ve bulgur gibi doğru adresten alınması gerektiğini belirtiyorlar. Bu dönemde anne adayının kan şekerinin ani düşüşünü önlemek için posadan zengin gıdaların tercih edilmesi gerektiği ve ara öğünlerin kesinlikle atlatılmaması gerektiğinin altını çiziyorlar. Anne ve bebeğin sağlığını koruyacak ve tüm besin ihtiyaçlarını karşılayacak kişiye özel diyet listeleri ile anne adayı ve bebeğin yeterli ve dengeli beslenmeleri sağlanıyor. Bu şekilde anne adayının alması gereken enerji; boyuna, yaşına ve o an olduğu kiloya, hamileliğinin başından beri almış olduğu kiloya ve fiziksel aktivite düzeyi gibi parametrelere bakılarak hesaplanıyor.

Gebelik Döneminde Beslenme Hassastır

Anne adayının günlük ihtiyacı olan enerjiyi hangi besinlerden alacağı diyetisyen ve anne adayıyla birlikte düzenlenmesi gerekir. Gebelikte beslenmenin önemli olduğu kadar hassas bir konu olması nedeniyle anne adayının besinlere karşı iştahsızlığı ya da fazla aşerme gibi konularda anneye özel hazırlanan diyet listeleri önem taşır.

Kilo Alımına Dikkat

Gebelik şekerinde önemli konulardan biriside kilo artışının fazla olabileceğidir. Bu nedenle gebeliğin başından itibaren, gebelik şekeri tanısı konmadan önce de beslenmede kontrollü gitmek gerektiği önerilir. Anne adayı gebeliğe olması gereken kilonun üzerinde başladı (BKE beden kitle endeksi 25'in üzerinde) ise ilk üç aylık dönemde kilo almaması tavsiye edilir.   BKI = kilo / boy(m) X boy (m)   18,5 altı Zayıf 18,6 – 24,9 Normal 25,0 – 29,9 Şişman 30 ve üzeri Obez   

Her Zaman Şeker Yükselmez

  Gebelik diyabetinde her zaman kan şekerinde yükselme olmaz.  Bazı durumlarda kan şekeri değerinde düşme de yaşanabilir ve durum çok tehlikelidir. Bu sebeple doktorun ve beslenme uzmanlarının belirttikleri periyotlarda kan şekeri kontrolü yapmak / yaptırmak, besin tüketim kayıtlarını tutmak ve tutulan bu kayıtlar eşliğinde beslenme programını yenilemek gerekmektedir.  

10 Altın Kuralı Unutmayın

Hamilelik şekeri olan anne adayları için uzmanlar gebelik diyabetinde beslenme önerileri için, 10 altın kuralın unutulmaması gerektiği hatırlatılır. Bu kurallar; Diyet; anne aday için özel hesaplanmış ve onun seveceği besinlerden oluşturularak,  sosyal yaşantısına uygun olmalı,   Gebe kalınan kilo, hamilelik dönemi boyunca alınacak kiloyu belirlemektedir.   Gebelikte şeker olan anne adayının beslenme programı, mutlaka beslenme uzmanıyla oluşturulmalıdır.   Ara öğün ve normal öğünler kaçırılmamalıdır,   Karbonhidrat içeren besinler öğrenilmeli ve alınması gereken karbonhidrat kaynağı besinleri kişi kendi seçmelidir.   Gebeliği takip eden doktorun önereceği düzeyde fiziksel aktivite yapılmalıdır.   Bol miktarda su içilmelidir.   Basit şekerlerden uzak durulmalıdır.   Kompleks karbonhidratlara ağırlık verilmelidir ve  bol posa tüketilmelidir.      

Gebelik Şekeri Olanlar İçin 1 Günlük Örnek Menü

Kahvaltı   2 dilim esmer ekmek 2 dilim az yağlı peynir ya da1 haşlanmış yumurta + 1 dilim az yağlı peynir mevsimine uygun bol çiğ sebze 5- 6 adet zeytin (tuzsuz) şekersiz açık çay   

Ara   1 porsiyon meyve ½ kase az yağlı yoğurt ya da½ bardak az yağlı süt   

Öğle   1 kase çorba 100 – 150 gram et ya da tavuk ya da balık salata (1 - 2 tatlı kaşığı zeytinyağlı) 2 dilim esmer ekmek ya da ekmek yerine geçenler   

Ara   1 meyve 1 kase az yağlı yoğurt 1 dilim esmer ekmek ya da ekmek yerine geçenler   

Akşam   1 kase çorba etsiz sebze yemeği 1 kase az yağlı yoğurt 2 dilim esmer ekmek ya da ekmek yerine geçenler  

 Ara   1 porsiyon meyve 8-10 adet fındık     

Ara( yatana kadar geçen süre fazla ise )   ½ kase az yağlı yoğurt ya da ½ bardak az yağlı süt  ya da 3 kaşık yulaf gevreği