Doğumda Omuz Distosisi Neden Olur?

• 1 Ağustos 2025 11:42 yayımlanmıştır.
• Melis tarafından yazılmıştır.

Doğumda omuz takılması olarak da bilinen omuz distosisi, isminden de anlaşılabileceği gibi, vajinal doğum esnasında bebeğin başı çıktıktan sonra, omzun doğumunda yaşanan zorluğu ifade eder. Doğum esnasında tek omuz takılabileceği gibi iki omuz birden de takılabilir. %0,2 - %3 sıklığında görülen omuz takılması, doğum sırasında acil müdahale gerektiren en önemli komplikasyonlardan biridir. Temel nedeni, bebeğin omuz boyutu ile annenin pelvis yapısının uyumsuz olmasıdır.

Doğumda Omuz Takılması - Omuz Distosisi Neden Olur?

Omuz distosisi öngörülemeyen bir durum olsa da aşağıdaki durumlarda daha sık karşılaşıldığı bilinmektedir.

• Anne kısa boyluysa,
• Bebeğin karın çevresi genişse,
• Obez gebelik söz konusuysa,
• Bebek iriyse,
• Daha önce çok fazla doğum yapıldıysa,
• Doğum sırasında forseps ve vakum gibi aletler kullanıldıysa,
• Daha önceki doğumlarda omuz takılması öyküsü varsa,
• Annede diyabet (şeker hastalığı) varsa,
• İleri yaş gebeliği ise
• omuz takılmasının görülme olasılığı biraz daha artar.
• Omuz takılması riski, bebeğin ağırlığı arttıkça artar, ancak her iri bebek doğumunda omuz takılması gerçekleşmez. Doğumda omuz takılması vakalarının neredeyse yarısının, 4000 gram altındaki bebeklerde görüldüğü unutulmamalıdır. Bu nedenle omuz distosisi, önceden tahmin edilemeyen bir durumdur. Ancak yukarıda değindiğimiz risk faktörleri bilinmektedir. Bu nedenle risk faktörleri mevcut olan anne adaylarına hekim sezaryen doğumu önerebilir.

Omuz Takılmasının Anne ve Bebek İçin Riskleri

• Anne İçin;
• Doğum sonrası kanama,
• Rahim ağzı veya vajinada yırtık,
• Rahmin yırtılması,
• Doğum sonrası depresyon riskleri mevcuttur.
• Bebek İçin;
• Brakiyal Pleksus Felci
• Bebeğin oksijensiz kalması ve Celebral Palsi
• Brakiyal Pleksus felci, 5. Ve 6. boyun omurlarının, omuz takılmasının meydana getirdiği travma neticesinde sinir köklerinde oluşan zarardır. Ancak Brakiyal Pleksus vakalarının %90-95’i geçicidir ve tamamen iyileşir.

Omuz Takılması Manevraları

Omuz takılması, yukarıda da değindiğimiz gibi doğumda acil müdahale gerektiren önemli bir konudur. Bu nedenle, doğum sırasında böyle bir vaka ile karşılaşıldığında ekip işi çok önemlidir. Deneyimli bir kadın doğum uzmanı, anestezi uzmanı, çocuk doktoru, ebe ve hemşire ile hasar en aza indirilebilir. Omuz distosisi ile karşılaşıldığında genellikle uygulanan ilk manevra, Mc Roberts manevrasıdır. Bu manevrada, annenin bacakları yandan iyice kendine doğru çektirilir. Ardından pubis kemiğine bası uygulanır ve böylece omzun doğumu kolaylaştırılır. Bu yöntemin başarı oranının %58 olduğu bildirilmiştir. Bu yöntemin başarılı olmadığı durumda, rotasyon mekanizması denenir. Bebeğin 180 derece pozisyonu değiştirilir ve takılan omzun rahatlatılması amaçlanır. Ardından pubis kemiğe bası yapılır, anneden ıkınması istenir ve bebek hafif dışarı çekilerek doğum gerçekleştirilir.