Sperm Testi Nedir, Nasıl Yapılır? Sperm Testi Normal Değerleri

Korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edemeyen çiftlerin yaptırması gereken testlerden biri de sperm (spermiogram) testidir.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Spermiogram veya semen testi olarak da bilinen sperm testi, menideki sağlıklı sperm hücrelerinin miktarını ve kalitesini ölçmek amacıyla yapılan mikroskopik bir incelemedir. Çocuk sahibi olmak istenilen ancak korunmasız cinsel ilişkiye rağmen hamilelik elde edilemeyen durumlarda yapılan ilk testlerden biridir. Erkeğin meni örneği vermesi ve bunun laboratuvar ortamında incelenmesiyle yapılan sperm testi, devlet hastaneleri, özel hastaneler veya kliniklerde yapılabilmektedir. Sperm testi devlet hastanelerinde ücretsiz yapılırken, özel hastanelerde 300 – 750 TL arası bir ücreti olmaktadır.

Sizler için hazırladığımız bu yazıda; sperm testi nasıl yapılır, sperm testi sonuçları nasıl olmalı ve sperm testi ücreti ne kadar gibi merak edilen tüm soruların yanıtlarını derledik. Keyifli okumalar…

Sperm Testi (Spermiogram) Nedir?

Spermiogram veya semen testi olarak da bilinen sperm testi, erkek üreme hücresi olan spermin sağlık durumunun ölçüldüğü bir laboratuvar testidir. Erkeklerde boşalma sonrası ortaya çıkan meni, yoğun kıvamlı ve beyaza yakın rengi olan bir sıvıdır. Bu sıvının içinde yer alan, sayısı milyonları bulan, başı ve kuyruğu bulunan hareketli hücreler ise spermdir. Spermler, rahme girdiğinde kuyruğu aracılığı ile hareket ederek fallop tüplerindeki olgun yumurtaya doğru ilerler. Burada yumurta ile birleşebilirse embriyo oluşur ve hamilelik gerçekleşir. Buradan da anlaşılacağı üzere spermler, sağlıklı olması, gebelik için olmazsa olmazdır. Korunmasız cinsel ilişkiye rağmen 1 yıldır gebelik elde edemeyen çiftlere ise sperm kalitesini, sağlığını ve miktarını değerlendirmek amacıyla sperm analizi yani spermiogram yaptırmaları önerilmektedir. Sperm testi ile spermlerin canlılığı, şekli, sayısı ve hareketleri değerlendirilerek sağlıklı olup olmadıkları incelenir.

Sperm Testi Nasıl Yapılır?

Sperm testi, sperm örneğinin laboratuvarda incelenmesi yoluyla yapılır. Bunun için kişinin sperm analizi yapılmadan önceki 2 – 5 gün cinsel perhiz yapması önerilir. Ardından hastanede özel bir odada meni örneğinin kendisine verilen kaba konması istenir. Bu kap hızla laboratuvara gönderilir ve özel cihazlar/teknikler kullanılarak spermin incelenmesi sağlanır. Test için verilen sperm örneğinin hastanede alınması sonucun doğruluk payını artırmaktadır. Ancak hastanede örnek vermekte zorlanan hastaların meniyi vücut sıcaklığında tutmak ve en fazla 1 saat içinde hastaneye getirmek koşuluyla dışarıdan getirmesi kabul edilebilir. Mastürbasyon ile boşalmakta zorlanan kişilere ise sperm yapısını bozmayacak özel bir prezervatif verilerek ilişki ile sperm örneği alınması sağlanabilir. Alınan sperm örneği, laboratuvarda özel cihaz ve boyama teknikleri kullanılarak mikroskop altında değerlendirilir. Bu değerlendirmede sperm sayısı, şekli ve hareketliliği gibi parametreler incelenir. Sperm analizi sonuçlarının çıkma süresi kurumun yoğunluğuna göre değişmekle birlikte genellikle 1 gündür.

Sperm Testi Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Sperm testi öncesi dikkat edilecek bazı hususlar testin doğru bir sonuç vermesini olumlu etkileyecektir. Örneğin sperm analizi için örnek vermeden önce doktorun önerdiği süre boyunca cinsel perhiz uygulamak gerekir. Bununla birlikte alkol ve kafein tüketimine 2 – 5 gün ara verilmesi istenebilir. Eğer kişi bitkisel çay, bitkisel tedavi ürünleri veya hormon ilaçları kullanıyorsa bunları hekimiyle paylaşmalı ve hekim öneriyorsa semen testinden birkaç gün önce bırakılmalıdır. Test sırasında ise meni örneğinin verileceği kabın içine dokunulmamalı, boşalma öncesinde kayganlaştırıcı vb. hiçbir ürün kullanılmamalıdır.

Sperm Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanır?

Sperm testi normal değerleri, semen analizi yaptıran kişiler tarafından fazlasıyla merak edilmektedir. Peki, sperm testi sonuçları nasıl olmalı? Sperm analizinde verilen örneğin 1.6 – 6 ml arasında olması gerekir. Bu değerin altındaki meni örneğinden doğru analiz yapılması mümkün olmamakla birlikte 6 ml’den fazla olan meni hacmi menideki sıvı çokluğunu gösterir. Bununla birlikte semen ilk alındığında yoğun kıvamlı olmalı ancak yaklaşık 20 dakika sonra sıvılaşmalıdır. Eğer sperm sıvılaşmıyorsa bu durum, sperm hareketliliğinin yumurta ile birleşmesini önleyecek kadar yavaş olduğunu gösterebilmektedir. Boşalma sonrası ilk 1 saat içinde sperm molilitesinin (hareketliliğinin) %50’nin üzerinde olması gerekir. Ayrıca sperm sayısı mililitre başına 15 milyon fazla olmalıdır. PH oranının ise 7.2 – 8 olması beklenir.

Sperm analizi normal değer aralıkları canlılık açısından %55 – 63, şekil açısından %3-4, hareketlilik açısından ise %31-34’tür.

Sperm Testi Sonuçları

Sperm sayısı, hareketliliği ve kalitesinin değerlendirildiği semen analizi genellikle 1 gün içinde raporlanmaktadır. Sperm testi sonrası kişi aşağıdaki tanılardan birini alabilir:

Normospermi: Sperm hücrelerinin sağlıklı, hareketli ve canlı olduğunu gösterir.

Astenospermi: Sperm hareketliliğinin beklenilenden düşük olduğunu ifade eder.

Teratospermi: Şekil bakımından sağlıklı sperm sayısının az olduğunu gösterir.

Oligospermi: Meni içindeki sperm sayısı olması gerekenden az demektir.

Oligoastenospermi: Sperm hareketliliği ve sayısının normalden düşük olduğunu ifade eder.

Sperm Testi Fiyatı Nedir?

Sperm testi fiyatı, testi yapacak olan kuruma göre değişiklik gösterebilir. Ancak özel hastaneler için ortalama bir ücret verecek olursak, sperm testi fiyatı 2022 yılında 300 – 750 TL arasında değişmektedir. Devlet hastanelerinde ise sperm testi ücretsizdir. Hastanelerde sperm analizi genellikle androloji veya tüp bebek merkezlerinde yapılmaktadır. Bazı hastanelerde ise üroloji bölümü spermiogram testini isteyebilmektedir.

Bu içeriğimiz de ilginizi çekebilir:

Azospermi Nedir? Azospermi Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi