Bebeğiniz Sık Sık Ateşleniyorsa Pfapa'dan Şüphelenebilirsiniz!

Çocuğunuzun sık tekrarlayan ateş, boğaz ağrısı ve ağız yarası atakları varsa PFAPA'dan şüphelenebilirsiniz.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Halk arasında periyodik ateş sendromu olarak da bilinen PFAPA Sendromu; tekrarlayan ateş, ağız ülserleri, boğaz ağrısı ve boğazdaki lenf düğümlerinin şişmesiyle karakterize olan bir çocukluk dönemi hastalığıdır. Genellikle 2 – 5 yaş arası çocuklarda ortaya çıkan PFAPA’nın açılımı Periyodik Ateş, Aftöz Stomatit, Farenjit ve Adenittir.

Henüz neden olduğu bilinmeyen PFAPA Sendromu, kronik seyirlidir ancak çocuğun yaşı ilerledikçe semptomlarda gerileme eğilimi görülür. PFAPA sendromunun spesifik bir tedavisi yoktur, amaç ateş ve diğer semptomları kontrol altına almaktır.

Sizler için hazırladığımız bu yazıda; PFAPA Sendromu belirtileri ve tedavisi ile ilgili merak edilenleri derledik. Keyifli okumalar.

PFAPA Sendromu Nedir?

Halk arasında periyodik ateş olarak da bilinen PFAPA Sendromu; ağız yarası, tekrarlayan ateş, adenit ve farenjit gibi semptomlarla karakterize olan bir çocukluk dönemi hastalığıdır. Hem kız hem de erkek çocuklarda görülebilen PFAPA Sendromu genellikle 5 yaş altında ortaya çıkar. Kronik bir seyre sahip olsa da çocukların yaşı büyüdükçe hastalığın semptomlarında hafifleme veya tamamen geçme eğilimi görülür.

PFAPA Sendromu düzenli ataklarla diğer hastalıklardan ayrışır. Ataklar arasında 3 – 8 hafta olabilir ve bu dönemde çocukların aktivitesi normaldir. 

PFAPA Hastalığı Neden Olur?

PFAPA hastalığının nedeni henüz kesin olarak bilinmemektedir. Ancak bağışıklık sistemindeki zafiyetin bu hastalığa neden olabileceği düşünülüyor. Bununla birlikte PFAPA’nın kalıtsal bir hastalık olduğu iddia edilse de yapılan araştırmalar periyodik ateş sendromunun genetik bir sebebe dayandığını ispat edememiştir.

PFAPA Sendromu Belirtileri Nelerdir?

PFAPA sendromunun belirtileri arasında ağız yaraları, boğaz ağrısı, lenf düğümlerinde büyüme ve yüksek ateş gibi semptomlar bulunur. Bu belirtiler PFAPA hastalığında düzenli ataklar şeklinde gerçekleşir. Öyle ki ataklar arasında genellikle 3 – 8 hafta olduğundan, bir süre sonra ebeveynler atakların başlayacağı zamanı doğru tahmin edebilmektedir. Her bir atağın ise 3 – 6 gün sürdüğü söylenebilir.

PFAPA hastalığı belirtileri şu şekilde özetlenebilir:

• Tekrarlayan yüksek ateş,
• Boğaz ağrısı,
• Ağız yaraları (aft),
• Şişmiş lenf düğümleri,
• Farenjit.

PFAPA Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?

PFAPA sendromunun tanısı için belirli bir laboratuvar testi veya görüntüleme yöntemi yoktur. Bu nedenle çocuğun hastalık öyküsü ve fiziksel muayene tanı koymak için çok önemlidir. Bununla birlikte ataklar sırasında yükselen eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) ve kandaki C-reaktif protein (CRP) seviyeleri ölçülür. Tanıyı doğrulamadan önce benzer belirtiler gösteren Akdeniz Ateşi (FMF) ve Tekrarlayan Nötropeni gibi hastalıkların elenmesi için farklı test ve tetkikler yapılabilir.

PFAPA Sendromu’nun karakteristik özellikleri aşağıdaki gibidir:

• 5 yaşından önce başlayan ve 3 – 8 hafta aralıklarla tekrarlayan ateş,
• Üst solunum yolunda grip veya nezle belirtileri olmaksızın çocuğun ağız içinde yara, lenf düğümlerinin şişmesi veya bademcik iltihabı olması,
• Antibiyotik ve ateş düşürücülerin tedavide işe yaramaması,
• Ateşin ortalama 3 – 6 gün boyunca devam etmesi,
• Tek doz steroid uygulamasından sonra ateşin düşmesi.
  
  

En İyi Ateş Ölçer Markası Hangisi?

PFABA Sendromu Tedavisi

PFAPA sendromu tedavisi için spesifik bir protokol yoktur. Yani direkt hastalığı iyileştiren medikal bir tedavi bulunmamaktadır. PFAPA hastalığının tedavisi için genellikle ateş ve ağrı gibi semptomları hafifletmeye yönelik ilaçlar kullanılır. Ancak periyotik ateş sendromunda ateş dirençli olduğu için parasetamol içerikli ilaçlardan yanıt alınmayabilir. Bu nedenle tek doz steroid tedavisi uygulanabilir. Eğer steroid tedavisi sonucu semptomlar belirgin bir şekilde azalırsa, PFAPA Sendromu şüphesi daha da güçlenmektedir. Bununla birlikte PFAPA Sendromu çocuğun yaşam kalitesini çok düşürüyor ve ataklar çok şiddetli gelişiyorsa bademcik ve geniz eti ameliyatı gündeme gelebilir.

PFAPA Sendromu Ne Zaman Geçer?

Çocuğunda PFAPA Sendromu olan ailelerin hastalıkla ilgili belki de en çok merak ettiği konu PFAPA sendromunun ne zaman geçeceğidir. Genellikle 5 yaş altında başlayan PFAPA hastalığı kronik seyirlidir. Bu da hastalığın birkaç sene sürebileceği anlamına gelir. Ancak çocuğun yaşı büyüdükçe hastalığın semptomlarında belirgin bir azalma görülür. Hatta çoğu çocuk yetişkinliğe gelmeden hastalıktan tamamen kurtulur.

PFAPA Hastalığı Bulaşıcı mı?

PFAPA hastalığı bulaşıcı değildir. Zira PFAPA sendromu bir enfeksiyon hastalığı değildir. Bu nedenle periyodik ateş sendromu herhangi bir temas veya solunum yoluyla kişiden kişiye bulaşmamaktadır. Bakteriyel bir hastalık olmadığı için tedavisinde antibiyotiklerin yeri yoktur.

Bebeklerin Ateşi Nasıl Ölçülür?