Ebeveynler İçin Yalan Söyleyen Çocuklarla Doğru İletişim Kurma Rehberi

Çocuğunuz yalan söylüyorsa ne yapmalısınız?

• 14 Ağustos 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Çocuklarımızın her zaman doğruyu söyleyeceğini düşünmeyi sevsek de, yalan söylemek çoğu çocuğun bir noktada denediği bir durum. Ebeveynler, yalan söylemenin çocuk gelişiminin doğal bir parçası olduğunu ve çoğu durumda çocukların bu davranışı aştığını unutmamalılar. Ancak, uzmanlara göre 5 yaşından itibaren çocuklar gerçekle yalanı fark etmeye ve kavramaya başlıyor.  Bu nedenle de çocuğunuz eğer 7 yaşından sonra da yalan söyleme eylemine devam ediyorsa, bu durumda dikkatli olmalısınız ve bazı önlemler almalısınız. Okul öncesi dönemde başlayan yalanların devam etmesi ebeveynlerin göstermiş oldukları tepkilerle yakından ilgili.  Biz de çocukları yalan söyleyen ebeveynler için doğru iletişim kurma rehberini hazırladık. Çocuğunuz yalan söylüyorsa ne yapmalısınız? Yalan söyleyen çocuklara nasıl davranılır?

Ebeveynler İçin Yalan Söyleyen Çocuklarla Doğru İletişim Kurma Rehberi

1. Yalanın temel nedenini öğrenin

Çocuğunuz oyununun bir parçası olarak basitçe uzun bir hikaye mi anlatıyor? Cezalandırılmak istemediği için sizi kasten yanıltmaya mı çalışıyor? Çocuğunuz sadece hayal gücünü kullanıyorsa, yaratıcılığını engellemeden gerçek ile kurgu arasında ayrım yapmasına yardımcı olun. Eğer cezalandırılmamak için yalan söylüyorsa, yaptığı davranış için cezalandırılmayacağının güvencesini ona vermeye çalışın.

2. Çocuklara size danışamayacaklarını hissettirmeyin

Eğer çocuğunuz bir şey yaptığında kızacağınızı düşünüyor ve endişeleniyorsa, ne pahasına olursa olsun size gerçeği söylemekten kaçınmaya çalışabilir. Çocukların güvenini sarsmak yapılabilecek en kötü ebeveyn hatalarından biri. Çocuğunuzun sevginizi kaybetmeden sizinle konuşabileceğini bilmesi, kendini güvende hissetmesini sağlar. Yapılan araştırmalar, çocukları yalan söylediği için cezalandırmakla tehdit ettiğinizde gerçeği söyleme olasılıklarının azaldığını gösteriyor. Çocuğunuza, size doğruyu söylerse kızmayacağınızı ve gerçeğin sizin için her şeyden daha önemli olduğunu açıklayın. Sonra sakince dinleyin ve yanlış davranış ne ise ona hitap edin; suçu bulmak yerine buna ve eylemlerinin sonuçlarına odaklanın.

3. Çocuğunuza ceza vermek yerine yaptığı davranışın sonuçlarına katlanması gerektiğini açıklayın 

Peki bu iki konu arasındaki fark ne? Ceza öfkeden gelirken, sonuçlar yanlış davranışı düzeltmeye odaklıdır. Örneğin, çocuğunuz eşyalarını toplamak konusunda yalan söylüyorsa, eylemleriyle yüzleşmenin önemini onunla tartışın; evde yaşına uygun ekstra işler yapmak gibi, hatasını telafi edecek uygun bir görev bulmaya çalışın.

Çocuğunuz Akran Zorbalığına mı Maruz Kalıyor?

4. Çocuğunuza yalancı demeyin

Etiketler yalnızca incitici olmakla kalmaz, aynı zamanda bir çocuğun kendisini nasıl gördüğü üzerinde kalıcı bir etkiye de sahip olabilir. Yalancı olarak adlandırılırsa, kendisinin “yalancı” olduğuna inanabilir ve ona göre hareket edebilir. Başarılı ve dürüst bir çocuk yetiştirmek için kırıcı cümlelerden kaçınmalısınız. Öte yandan bu tarz bir etiket asla size doğru söylemesini sağlamaz.

5. Beklentileriniz konusunda net olun

Çocuğunuza, yalan söylemenin istemediğiniz bir şey olduğunu belirtin. Doğruyu söylemenin, ondan beklediğiniz diğer iyi davranışlar kadar önemli olduğunu, örneğin sizinle saygılı bir şekilde konuşmak ve karşılık vermemek veya kardeşleriyle kavga etmemeye çalışmak kadar önemli olduğunu vurgulayın.

6  Yalan söylemenin ilişkiler üzerindeki etkisi hakkında konuşun

Yalan söylemenin birbirini seven insanlar arasında var olan güvene zarar verebileceğini açıklayın. Çocuğunuzdan, ona bir şey hakkında yalan söylerseniz nasıl hissedeceğini hayal etmesini isteyin.

Özgüvenli Çocuklar Yetiştirmek İçin Ebeveynlere 7 Tavsiye!