Bebeklerde Sarılık Neden Olur?

• 16 Ekim 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Bebeklerde sarılık belirtileri ve tedavisi sanıyoruz ki annelerin en çok araştırdığı konuların başında geliyor. Sarılık, yenidoğanların %60'ında, erken doğan bebeklerin ise yaklaşık %80'inde görülüyor. Çoğunlukla fizyolojik sarılıktır, herhangi bir tehlike sınırını aşmaz ve genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer. Sarılık nedir, sarılığın belirtileri ve tedavisi nedir, gelin beraber daha detaylı inceleyelim.  

Bebeklerde Sarılık Hastalığı

Sarılık, bilirubin adı verilen ve cilde sarı rengini veren maddenin kandaki seviyesinin yükselmesi ve deride birikmesiyle oluşur. Yenidoğan bebeklerin kırmızı küre hücreleri (alyuvarlar) daha fazla olduğu için, onların parçalanması neticesinde bilirubin maddesi ortaya çıkmaktadır. Anne karnındayken bebekte bulunan bilirubini annenin karaciğeri temizlerken, doğumdan sonra bebeğin karaciğerinin bilirubini kendi başına temizleyecek kapasiteye gelmesi birkaç günü bulabilir. Karaciğer tarafından yeterince atılamayan biliburin ise artarak bebeklerin sarılık olmasına neden olur.   

Bebeklerde sarılık görülmesinin bir diğer nedeni de anne ve bebek arasındaki kan uyuşmazlığıdır. Böylesi bir durumda annede, bebeğin kan grubuna karşı antikorlar gelişir. Anne kanındaki bu antikorlar plasenta aracılığı ile bebeğe geçer ve bebeğin alyuvar hücrelerinin parçalanmasına neden olur. Bunun sonucunda açığa çıkmış olan fazla bilirubin, yine bebekte sarılığın görülmesine sebep olur.    

Bebeklerde Sarılığın Belirtileri Nelerdir?

Bebeğinizin sarılık olduğunu anlayabilmeniz için cildini iyi gözlemlemeniz gerekiyor. Sarılık belirtileri en başta yüzde başlar. Göz akları, burun gibi yerler sarı bir renk alır. Kandaki bilirubin seviyesi yükseldikçe göğüse, kola, bacağa doğru hastalık ilerler ve cildin alt kısımları da sarı bir renk almaya başlar. Bebeğinizin cildine parmağınızla bastırıp elinizi çektiğinizde, sarı renk daha belirgin bir şekilde görülür. Buna eşlik eden daha fazla uyuma, anne sütünü daha az emme gibi belirtiler varsa ve bebeğinizde sarılık olduğundan şüpheleniyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Doktorunuzun yapacağı basit bir kan testi ile kandaki bilirubin sayısı ölçülerek hastalık teşhis edilebiliyor.    

Hangi Bebekler Sarılık Açısından Risk Grubundadır?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi sarılık, yenidoğan bebeklerin çoğunda görülen bir rahatsızlıkken, bazı bebekler için daha hassas davranılması gerekiyor. Bu bebekler;  

• Erken doğanlar,
• Doğum esnasında kafa derisi altında kanama meydana gelenler,
• Doğumdan sonra ilk 24 saatlik süreçte sarılığı tespit edilenler,
• Anne sütünü yetersiz emenler,
• Büyük kardeşlerde ışık tedavisi gerektirecek kadar ileri sarılık tespit edilenlerdir.

Bebeklerde Sarılığın Tedavisi

Yenidoğan bebeklerde görülen sarılık genellikle fizyolojik sarılık olduğundan kısa süre içinde geçmesi beklenir. Eğer bu süreç içerisinde sarılık geçmiyorsa, zaman kaybetmeden tedaviye başlanmalıdır. Bu tedavilerde sıklıkla kullanılan yöntemler ise ışık tedavisi ve intravenöz immunoglobulinlerdir.

1)Işık Tedavisi

Işık tedavisinde bebeğiniz özel bir ışığın altına konulur. Mavi-yeşil spektrumda bir ışık kaynağı kullanılır. Bu ışık sayesinde bilirubinin idrar ve dışkı yoluyla vücuttan atılması sağlanır. İşlem sırasında bebeğin gözleri zarar görmesin diye kapatılır. İşlem bebeğinize herhangi bir zarar vermez. Sadece bazı basit yan etkiler görülebilir. Bu yan etkiler; ciltte kırmızı döküntüler, bronzlaşma veya sulu dışkılama olarak sıralanabilir. İşlemden sonra bebeğinizden kan örneği alınarak tedavinin başarılı olup olmadığına bakılır. Bilirubin seviyesinin normal seviyeye inmesi amaçlanır. İşlemden birkaç gün sonra bilirubin seviyesinin tekrar artma ihtimali bulunduğundan sık sık doktor kontrolü şarttır.

2) İntravenöz immunoglobulinler

Eğer bebekte oluşan sarılık, anne ve bebeğin farklı kan gruplarına sahip olması nedeniyle kaynaklanıyorsa, anneden geçen antikorlar kırmızı kan hücrelerinin yıkımına yol açabilir. İntravenöz immuno globulin uygulamasıyla ise antikor düzeyi azaltılabilir.  

Erken Teşhis Her Zaman Hayat Kurtarır!

Bebeklerde sarılığın erken tespit edilmesi fazlasıyla önemlidir. Çünkü sarılık çoğunlukla kendiliğinden geçse de bazı durumlarda bilirubin yüksek seviyelere çıkar ve bebeğin beynine ulaşarak çeşitli beyin hasarları meydana gelebilir. Bu sebeple sarılığı olan yenidoğanların ilk birkaç hafta doktor tarafından takip edilmesi çok önemlidir.

Yenidoğan sarılığı hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.