Bıngıldak Nedir, Ne Zaman Kapanmaya Başlar?

Bıngıldak bebeğin kafatasının kemikleşmesinden önce, kafatası kemiklerinin birleşme yerlerinde bulunan ve elle bastırıldığı zaman oynar gibi olan bölümdür.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Arzugrsy tarafından yazılmıştır.

Bıngıldak Nedir?

Bıngıldak; bebeğin kafatasının kemikleşmesinden önce, kafatası kemiklerinin birleşme yerlerinde bulunan ve elle bastırıldığı zaman oynar gibi olan kıkırdağımsı bölüme verilen addır. Bıngıldak tıpta fontanel olarak adlandırılmaktadır. Pek çok zaman anne babaların korkulu rüyası haline gelen bıngıldak, sanıldığı kadar çok hassas değildir. Bağ dokusu olmasına rağmen oldukça sert bir doku olan fontanel, dokunmakla veya hafif travmalarda kolay kolay zarar görmez. Kafa kemiklerinin birleşme noktasındaki bağ dokundan oluşan bölgeye bıngıldak bölgesi adı verilir. Bu bölge üstü saçlı deri ve derialtı yağ dokusuyla kaplıdır.  

Başın Neresinde Bulunur?

Bıngıldağın bulunduğu yer her yeni anne adayının dikkatini çeken noktalar arasında yer alır. Her bebeğin başında yumuşak bölgeler bulunmaktadır. Bebeğin kafasında bulunan kemikler karşı karşıya geldiğinde, arada oluşan boşluklar bıngıldağı oluşturur. Toplam 6 adettir, ancak sadece ön ve arka bıngıldak elle dokunulduğunda fark edilebilir. Annelerin fark ettikleri ve doktorların takip ettiği bıngıldak ön bıngıldaktır.   

Hassaslık Derecesi

Yeni doğa bebeğin beyni, koruyucu bir zarla bıngıldak adı verilen bu yumuşak bölgede koruma altına alınmıştır. Pek çok kişinin sanıldığı kadar hassas değildir. Koruyucu zarı sağlamdır ve çok sert bir darbe almadığı sürece hafif çarpmalardan zarar görmez. Bebek doğarken kafatası kemikleri henüz tam gelişmemiş ve son şeklini almamıştır. Bu nedenle esnek olan bu yapı kemiklerin üst üste gelip, kafatasına esneklik kazandırarak, doğum esnasında kafanın doğum kanalına kolayca girebilmesini ve doğumunda kolay gerçekleşmesini sağlamaktadır. Kafa kemiklerinin ayrık ve yumuşak olması aynı zamanda bebek büyüdükçe beynin büyümesine de olanak sağlar. Bıngıldak olmazsa bebeğin kafa kemikleri ve beyin büyüyemez. Beynin büyümemesi, gelişim ve zeka geriliğine neden olabilir. Beyin büyümesi ancak kafatasının büyümesiyle mümkün olabilir.  

Ne Zaman Kapanır?

Yeni doğan bebeklerin başında toplam 6 adet bıngıldak bulunur. Bunlardan ön bıngıldak en büyük olanıdır. Alından arkaya doğru bölümde baklava şeklinde hissedilir. Arka bıngıldak daha küçüktür ve bebeğin kafasının arka kısmında bulunur. Bıngıldağın kapanması genellikle 9 - 18 ay arasında kendiliğinden gerçekleşir. Bu süre 24 aya (2 yaş) kadar bir süreyi de bulabilmektedir. Ön bıngıldak nadir olarak doğumda kapalı olabilir ya da 9 aydan erken kapanabilir. Ne zaman kapanacağı ile ilgili net bir gösterge olmasa da erkek bebeklerde kız bebeklere oranla daha erken kapanır. En erken 3. Ayda kapanan bıngıldağın daha erken kapaması durumunda bebeğin beyin gelişimini engelleyebileceğinden anne babaların bu konuda dikkatli olmaları tavsiye edilir.   Bıngıldağın Erken Kapanması Neden Olur? Detaylar İçin Tıklayın  

Bıngıldağın Görevi  

Bıngıldağın iki önemli görevi vardır. Bunlardan biri, doğum esnasında bebeğin oldukça dar olan doğum kanalından kolayca geçmesine olanak sağlamak ve bebeğin beyninin dışarıya doğru rahatça büyümesine yardımcı olmaktır. İlk 2 yılda çok hızlı olan beyin büyümesine kafa kemiklerinin büyümesi uyum sağlayamaz. Bu sebeple kemikler arası birleşme yerleri yani sütürler ve bıngıldak sayesinde kafa büyüyerek, beyin dokusuna zarar gelmez. Kafa içinde gelişebilecek ani basınç ve hacim değişimlerinde kafa kemikleri esnek olmadığı için genişleyemez. Bıngıldak bu yan etkileri azaltabilir.

Bebeği Yıkarken, Saçını Tararken Nelere Dikkat Edilmeli?

Bıngıldak bölgesinin başın diğer bölgesinde olduğu gibi sert olmaması nedeniyle genellikle anneler bu bölgeye dokunmaktan korkarlar. Oysa fontanel sağlam bir bağ dokusundan oluşmaktadır ve bebeğin beyni için güvenli bir koruma sağlamaktadır. Bebeği banyo yaptırırken, saçlarını tararken ya da başını tutarken ebeveynlerin huzursuz olmalarına hiç gerek yoktur. Çok sert basmakla ya da keskin bir cisim batmadığı sürece kolay kolay zarar görmez. Çünkü, bıngıldak bebeğin güvenliği için gerekli olmakla birlikte aynı zamanda kafa travmalarından koruyucu kask görevini de üstlenmektedir.

Bıngıldak Hangi Hastalıkların Belirtisini Verir?

Bebeklerin rutin kontrolleri sırasında doktor tarafından muayenesini yapılırken, bebeğin sakin ve oturur pozisyonda olması gerekmektedir.

• Bıngıldak Çökmesi; Vücutta oluşan sıvı kayıplarında bıngıldak çöker ve bu çökme şekliyle oluşan sıvı kaybının ciddiyeti hakkında bilgi verir. İshal ve kusma yaşayan bebeklerin bıngıldağında çökme meydana gelebilir. Bu durum bebekte sıvı kaybının ciddi düzeylerde olduğunu göstermektedir. Söz konusu durumda acilen bebeğe yeterli miktarda su verilmesi gerekir. Bebeklerde Bıngıldağın Çökmesi Neden Olur? Detaylar İçin Tıklayın.
• Bıngıldakta Şişme; Bazı durumlarda bıngıldakta şişme meydana gelebilir. Bu durum ise, tümöral oluşumlar, menenjitler ve hidrosefali gibi durumların oluşması durumlarında oluşur.
• Bıngıldakta Damar Atılımı; Bazen de bıngıldakta hafif damar atımı gözlenebilir. Bu durumun süt çocuklarında normal olduğu ve endişe edilmesine gerek olmadığı belirtilir.
• Bıngıldağın Kabarık Görünmesi; Bebeğin öksürme, ağlama ve kusma sırasında bıngıldakta hafif kabarıklık gözlenmesi de normaldir.
• Bıngıldağın Olduğundan Fazla Çıkıntılı Durması; Kafa içi basıncının arttığına işaret eder ve doktor kontrolünü gerektirir. Erken müdahale edilmesi gereken durumlarda çocukta hastalığa dair başka bulgularda görülebilir.

Bebeklerde bıngıldakla ilgili en çok merak edilenlerle ilgili detaylar için tıklayın...